Dat concludeert de Rabobank in nieuw onderzoek. De van oudsher boerenbank schrijft dat het verdienmodel van veel agrariërs verandert. Terwijl de omzet uit land- en tuinbouwactiviteiten jaarlijks met gemiddeld 1,6 procent toenam, groeiden de neveninkomsten in de periode van 2010 tot 2020 met gemiddeld 10 procent per jaar.
Nevenactiviteiten
Nevenactiviteiten worden dus een belangrijker onderdeel van het verdienmodel van agrarische ondernemers. Rabobank verdeelt de bijverdiensten van boeren in boerderijverkoop, zorglandbouw, energie, recreatie, kinderopvang en natuurbeheer. Alle markten van nevenactiviteiten groeien relatief sterk. De markt is hiervan de grootste aanjager, niet de overheid. Zo is de vraag naar kinderopvang hoog, en ook streekproducten winnen aan populariteit. De overheid subsidieert wel het agrarisch natuurbeheer, maar dat is maar een klein deel van het totaal.
Verschil per regio
Hoe boeren bijklussen, is per regio verschillend. Rondom Natura2000-gebieden en in veenweidegebieden is de kans op inkomsten uit natuurbeheer groter. Rondom steden zijn er meer kansen op inkomsten uit boerderijverkoop, zorglandbouw en kinderopvang. De kans op inkomsten uit recreatie zijn afhankelijk van de aantrekkelijkheid van de regio voor recreanten. De kans op inkomsten uit energie hangt af van het beschikbare dakoppervlak en de grootte van het land. Ook de mogelijkheden om windmolens te plaatsen of biogas te produceren en verkopen zijn bepalend. Dit hangt af de lokale regelgeving en de belasting van het elektriciteitsnet.
Duurzamere landbouw
De land- en tuinbouw heeft veel impact op het milieu. In 2022 was de sector verantwoordelijk voor 15 procent van alle uitgestoten broeikasgassen in Nederland. Om de natuur te herstellen, moet de agrarische sector verduurzamen. Dit betekent dat sommige bedrijven de productie moeten verlagen of de veestapel inkrimpen. Door nevenactiviteiten kunnen boeren de omzet die hiermee verloren gaat compenseren of zelfs vergroten. Tegelijkertijd kan de groei van duurzamere neveninkomsten de transitie in de landbouw versnellen.
Financiering
De Rabobank is de grootste geldschieter van Nederlandse boeren. De bank heeft de afgelopen jaren vooral ingezet op de financiering van hoogproductieve landbouw. Nu de business van boeren verschuift, moeten geldverstrekkers daarin mee. Bij het verstrekken van leningen moet de aandacht niet alleen maar liggen op grootschalige productie, maar juist ook op nieuwe, duurzamere verdienmodellen. Deze nevenactiviteiten zijn daar een goed voorbeeld van.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
