Ieder jaar houden de oprichters van de duurzame viskeurmerken MSC (voor wild gevangen vis) en ASC (voor kweekvis) de Bewuste Visweek. De week is vooral bedoeld om voor meer bewustwording te zorgen bij de consument. Want als die vaker kiest voor duurzaam en verantwoord gevangen vis, verbeteren de visbestanden en herstelt de onderwaterwereld zich, zo stelt het keurmerk. Maar het keurmerk was het afgelopen jaar niet onomstreden. In de Netflix-documentaire Seaspiracy wordt gezegd dat het MSC-keurmerk niet geloofwaardig is, omdat de criteria voor de vissers erg vaag zijn.
Maar de eisen om het keurmerk te mogen dragen zijn streng en samen met wetenschappers, NGO's, visserijen en visproducenten bedacht, stelt MSC. De visser - en alle andere stappen in de keten van de gecertificeerde vis - worden vervolgens regelmatig gecontroleerd door onafhankelijke onderzoekers. In Nederland is 70 procent van de vis, schelp- en schaaldieren in de supermarkten gecertificeerd, en het is te herkennen aan het keurmerk op de verpakking.
Dompel vis onder in een citroenbad om verspilling tegen te gaan, stellen Zweedse onderzoekers. Lees hier waarom dat werkt.
De kabeljauw houdt van kou
Sommige vissoorten verliezen hun certificaat, omdat niet kan worden gegarandeerd dat er niet overbevist wordt. Zo verloor de makreel uit Nederlandse wateren recent nog het label, en Nederlandse kabeljauw en zeebaars voldoen er al langer niet aan. Gecertificeerde kabeljauw komt voortaan uit IJsland. Dat heeft twee redenen: door opwarming is de Noordzee nu te warm voor de kabeljauw, waardoor er veel naar het noorden trekken. En daar kan de populatie dan ook beter op peil worden gehouden, omdat er meer van zijn.
Hidde van Kersen, directeur van MSC Nederland, merkt dat de consument zich steeds vaker afvraagt wat er nu precies op zijn bord ligt, en waar het vandaan komt. Helemaal sinds documentaire Seaspiracy op Netflix verscheen, komen er ook bij de Nederlandse tak van het keurmerk meer vragen binnen. “Hoewel de documentaire tendentieus was, stelt de consument meer vragen over vis. Dat juich ik alleen maar toe." Volgens de directeur zaten er veel valse claims in de documentaire. "Maar overbevissing, slecht beheer, slecht toezicht en slechte arbeidsomstandigheden, dat komt zeker voor in de visserij. Het is goed dat de film consumenten triggert daarover na te denken.”
Duurzame vis: bestaat dat wel?
Volgens Van Kersen is het niet waar dat het keurmerk niet onafhankelijk is, zoals in Seaspiracy wordt gesuggereerd. “We zijn twintig jaar geleden opgericht door Unilever, maar dat wil niet zeggen dat we daar nog steeds aan gelieerd zijn. Unilever was destijds de grootste inkoper van vis ter wereld, en liep er tegenaan dat overheden hun visbestanden niet goed beheren. Dus hebben ze dit keurmerk opgericht, samen met het WNF. Het was al meteen apart gezet in een stichting. Dat deden ze ook bij palmolie, het RSPO-keurmerk, uit lacune omdat overheden dat niet zelf doen."
Hoewel het keurmerk al veel in de Nederlandse supermarkten aanwezig is, is slechts 6 procent van de horeca gecertificeerd en 1 procent van de viszaken. Hoe kan dat zo weinig zijn? “We zijn begonnen bij de grootste volumes, dat zijn de supermarkten”, zegt Van Kersen. “Nu dat percentage zo hoog is, verleggen we onze blik naar de viswinkels en de horeca. Dat aandeel zal de komende jaren groeien.” Maar, het is volgens Van Kersen ook heel belangrijk dat ook daar de consument vraagt of de vis duurzaam is gevangen. "Want als er meer vraag naar is, willen meer vissers gecertificeerd worden en houden we de oceanen beter in stand."
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
