Dat blijkt uit een studie van True Price en Trucost in opdracht van Fairtrade Original, meldt Stichting Max Havelaar, eigenaar van het Fairtrade-keurmerk. De studie vond plaats in de vier belangrijkste landen voor bananenteelt: Ecuador, Colombia, Peru en de Dominicaanse Republiek.
De onderzoekers kwantificeerden de sociale schade en milieuschade van bananenteelt en drukten deze uit in geld: de externe of verborgen kosten. Voorbeelden van deze maatschappelijke kosten zijn CO2-uitstoot, vervuiling, land- en watergebruik en de uitputting van grondstoffen. Maar ook sociale kosten, zoals onderbetaling en uitbuiting, behoren tot deze groep.
Deze kosten zijn niet in de prijs van bananen opgenomen, maar worden afgewenteld op de samenleving, rechtstreeks of door verlies aan welvaart.
DuurzaamBedrijfsleven vatte de resultaten samen in een infographic. Download hem hier:
Externe kosten bananen
Uit de studie bleek dat de externe kosten die worden veroorzaakt door conventionele bananenteelt gemiddeld $ 6,70 per doos bananen van 18,14 kilo bedragen. Daarvan is 60 procent van sociale aard, aldus de onderzoekers. De hoogste kostenpost is het gevolg van ontoereikend loon en gebrek aan sociale zekerheid voor de arbeiders en een ontoereikend loon voor kleine boeren.
Wat betreft milieukosten zijn de grootste oorzaken landgebruik, wateruitputting en klimaatverandering, meldt Max Havelaar (zie onderstaande infographic).
Fairtrade-bananen
Producenten met Fairtrade-certificering scoren volgens de stichting aanmerkelijk beter dan het sector-gemiddelde. Zo blijven de externe sociale en milieukosten in alle vier de landen onder het gemiddelde. In totaal komt het gemiddelde van de Fairtrade-producenten uit op $ 3,65.
Het grootste verschil zit volgens Max Havelaar aan de sociale kant. In de sector als totaal is de sociale schade bijna vier keer zo hoog als bij de groep Fairtrade-producenten: $ 4 tegenover $ 1,05. Aan de milieukant zijn de verschillen minder groot. Waar de externe milieukosten bij Fairtrade-producenten gemiddeld $ 2,60 zijn, is dat voor de sector als geheel $ 2,70.
Stakeholders
Stichting Max Havelaar ziet in de voorsprong van Fairtrade-telers naar eigen zeggen de waarde van haar model bevestigd. De ambitie is om ook andere producenten te laten profiteren van best practices die de externe kosten verlagen.
“Prijs is het laatste taboe in duurzaamheid”, zegt Peter d’Angremond, directeur van Stichting Max Havelaar, in een bericht van Max Havelaar. “Ik zou graag samen met alle stakeholders naar een situatie willen waarin alle kosten zijn meegenomen in de prijs.”
Bron: Max Havelaar | Afbeelding: Shutterstock.com, Infographic: Robin de Boer
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
