"In 2050 kunnen we op de Noordzee 13 gigawatt aan energie uit het water halen"

De oceanen, zeeën en rivieren zijn een enorme bron van duurzame energie. En het grote voordeel is dat deze energie constant en voorspelbaar is. Cruciaal voor de energietransitie, vindt Britta Schaffmeister. "Alleen in Nederland kunnen we in 2050 al 13 gigawatt aan energie uit water halen."

Oosterscheldekering
Het water in de Noordzee is een bron van duurzame energie

De van origine Duitse Britta Schaffmeister zette haar voorliefde voor water en duiken om in een studie marine biologie. Sinds 2017 staat zij aan het roer bij het Dutch Marine Energy Center, dat de opmars van alle vormen van energie uit water wil versnellen.

Britta Schaffmeister

“Van jongs af aan ben ik gefascineerd door alles wat met water te maken heeft. Ik groeide op langs het water, leerde duiken en studeerde marine biologie. Maar ook samenwerking en het verbinden van partijen om nieuwe kennis naar de markt te brengen interesseert me. En die twee dingen combineer ik nu bij DMEC.

In Europa zijn doelen gesteld voor CO2 reductie en de opwek van duurzame energie. En Nederland zet heel hard in op zon en wind. Maar we hebben een meer gebalanceerde mix nodig. Water is een belangrijke bouwsteen om een 100% duurzame energiemix te bereiken. De energie opbrengst is complementair aan meer weersafhankelijke bronnen zoals wind en zon. Water is dan ook een belangrijke duurzame energiebron waar we op in moeten zetten.

Met DMEC wil ik technologieën stimuleren die energie uit rivieren, zee en oceanen winnen. Dan moet je denken aan energie uit golven, uit getijden zoals de turbines van Tocardo, uit temperatuurverschillen (OTEC) of uit het verschil tussen zoet en zout water, zoals REDstack doet.

Wat is jouw doel?

Die technologieën probeer ik met DMEC naar de markt te brengen. Dat doen we door de innovatie te stimuleren, bijvoorbeeld door toegang te bieden tot testfaciliteiten. Ook helpen we bij het vinden van locaties om op zee te testen en bij het krijgen van certificering. En we adviseren bij het ontwerpen van een passend business model en het vinden van financiering in de vorm van subsidies en investeerders. Want zonder geld kom je nergens. Daarnaast praten we veel met politici en beleidsmakers in Den Haag en Europa over beleid, regelgeving en vergunningen.

Voorheen zat het meeste werk in het bevorderen van de innovatie. Zo hebben we voor Tocardo een testfaciliteit geregeld bij Den Oever. Daar zijn de eerste turbines in het water gegaan. Bij REDstack hebben we deelgenomen aan hun monitoringsprogramma voor omgevingseffecten en we hebben bijgedragen aan het uitwerken van het business plan om verder op te schalen.

Maar de laatste tijd zijn we steeds meer bezig met beleid. De sector groeit en vraagt om beleid om projecten te kunnen realiseren. Je kan een mooie technologie hebben maar als je geen demonstratieproject hebt, dan zal niemand daarin investeren. Daarbij richten we ons op markttoepassing van de technologieën. Bijvoorbeeld de mogelijkheid om golfenergie te combineren met de offshore productie van waterstof. Of in golfbrekers aan de kust om erosie tegen te gaan. Of om getijdenenergie te integreren in onze waterwerken.

Energie uit water klinkt logisch. Doen we er genoeg mee?

Nee. Iedereen snapt dat Nederland een waterland is. Toch is het lastig want het is een innovatie en in de energietransitie wordt meer ingezet op bewezen technologie. Het mag allemaal wel sneller.

Hoe zorg je voor versnelling?

Nederland kan maar liefst in een derde van de doelstellingen van Europa voor energie uit water voorzien. Wij zouden graag willen dat de overheid dat doel stelt. Want dan komt de financiering vanuit investeerders wel. Dan hebben we voor de rest niet meer nodig dan locaties en vergunningen.

Veelbelovende opties zijn bijvoorbeeld golfenergie tussen turbines bij offshore windparken in de Noordzee. Rondom de Waddeneilanden kan ook veel. Daar wil men geen windmolens maar de eilanden zijn wel geschikt voor het opwekken van golf- en getijdenenergie. Daarnaast heeft Nederland wereldberoemde waterwerken. Bedrijven zoals Tocardo en REDstack hebben installaties op die waterwerken. Dat willen wij uitbreiden zodat het een vermarktbare concept wordt wat internationaal toegepast kan worden.

Als we al deze mogelijkheden benutten kunnen we in 2025 al 30 megawatt aan energie uit water opwekken. In 2040 kan dat al 300 megawatt zijn en in 2050 13 Gigawatt. En dan hebben we het nog niet over het export potentieel in Europa en daarbuiten.

Waar ben je het meest mee geholpen?

Dat de overheid die target van 30 megawatt in 2025 stelt. En met locaties en vergunningen. Wind is ook gaan vliegen nadat het eerste windpark in opdracht gegeven was. De technologie is bewezen. Dus we zijn klaar voor de volgende stap. Maar daar hebben we die doelstellingen vanuit de Rijksoverheid nodig. En dat het ook bijvoorbeeld in tenders voor offshore windparken en nieuwe waterwerken wordt opgenomen.

Geld is niet zozeer het probleem, vanuit Europa is veel subsidie voor energie uit water beschikbaar. En als de overheid duidelijk is over de doelstelling stappen investeerders ook wel in. We merken nu al interesse vanuit grote offshore bedrijven. Die verleggen hun blik van wind naar andere mogelijkheden. En ook de olie- en gasbedrijven trekken vaker aan de bel. Die willen verduurzamen.

En het is een kans voor de Nederlandse export. Deltares heeft 451 delta’s in de wereld geïdentificeerd die mogelijk gaan overstromen door klimaatverandering. Nederland is bekend om zijn waterwerken. Als we die ook voorzien van slimme energie-installaties, dan heb je een dubbel goed aanbod.

Change Inc.

schrijf je in voor de nieuwsbrief

Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!

Schrijf je nu in

Nieuws & Verhalen

Changemakers

Bedrijven

Events


Producten & Diensten


Lidmaatschap

Inloggen

Nieuwsbrief & Memberships


Over Change Inc.

Over ons

Waarom Change Inc.

Team

Partnerships & Adverteren

Werken bij Change Inc.

Pers & media

Onze partners

Contact

Start

Artikelen

Changemakers

Bedrijven

Menu