Kan Nederland zonder Russisch gas?

De Russische vicepremier Alexander Novak heeft maandagavond gedreigd de Russische aardgasleveringen aan Europa via de Nord Stream 1-pijpleiding af te sluiten. Rusland levert 40 procent van het aardgas dat Europa gebruikt. De maatregel zou bedoeld zijn als vergelding voor het stilleggen van de ingebruikname van de nieuwe Nord Stream 2-pijpleiding.

Aardgas uit Rusland

Het dreigement van Novak wakkert het ongemak in Europese landen aan over de afhankelijkheid van Russisch gas. Ook Nederland importeert jaarlijks 5 miljard kuub aardgas uit Rusland. Minister Rob Jetten zegt dan ook zich voor te bereiden op de meest negatieve scenario’s voor de energievoorziening en te zoeken naar alternatieven.

Maar volgens de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE) kunnen we binnen een jaar van de afhankelijkheid van Russisch gas af zijn. “Ik zie nu veel mensen in paniek raken en de vraag stellen: waar halen we dan onze fossiele energie vandaan?”, zegt Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE. “Maar dat is precies de verkeerde reflex. Je kunt tot in de lengte van dagen hopen dat er ergens anders weer een dictator op de wereld is die nog fossiele energie wil leveren. Maar je kunt veel beter kijken hoe je er helemaal vanaf komt. Want dat waren we vanwege klimaatverandering toch al van plan.”

Energiebesparing

En daarvoor zijn niet eens heel drastische maatregelen nodig. “Het is opvallend hoeveel relatief kleine dingen er nog te doen zijn die gezamenlijk veel besparing opleveren”, zegt Van der Gaag. Dan moet je denken aan het beter inregelen van verwarmingsinstallaties, ook bijvoorbeeld bij scholen en ziekenhuizen. Het gaat dan om simpele ingrepen zoals de CV-ketel niet te warm zetten en de verwarming en verlichting uitdoen als er niemand is. “Die maatregelen kosten niet veel en besparen je geld. Dat zijn dus oplossingen die binnen handbereik zijn”, zegt van der Gaag.

Isoleren

Ook het beter isoleren in de industrie, kantoren en woningen is goed voor een forse besparing van anderhalf miljard kuub gas in een jaar. Deze maatregel voor energiebesparing is relatief eenvoudig uitvoerbaar en niet duur. Binnen vier jaar kan dat zelfs een besparing van drie miljard kuub opleveren. “Het zijn allemaal stappen die al verstandig waren, maar die we nog niet gedaan hebben. Hopelijk gaat het nu wel echt gebeuren.”

Met dit soort maatregelen kan Nederland binnen een jaar 5 miljard kuub aardgas besparen. Dat is precies de hoeveelheid die we nu uit Rusland importeren. De maatregelen kunnen volgens Van der Gaag door iedereen genomen worden. “Het is net als met corona, iedereen kan bijdragen aan energiebesparing.”