Shell belooft schoorvoetend beterschap en versnelt verduurzaming van activiteiten

De rechtbank in Den Haag oordeelde twee weken geleden dat Shell zijn CO2-emissies in 2030 met 45 procent moet reduceren ten opzichte van 2019. Daar moet het bedrijf van de rechter onmiddellijk mee beginnen, of het nou in hoger beroep gaat of niet. Met dit bericht laat Van Beurden weten dat Shell zal voldoen aan de eis.

Uitspraak draagt niets bij aan reductie CO2

Maar dat gaat niet van harte. Van Beurden schrijft in zijn bericht dat Shell overweegt om het vonnis aan te vechten bij een hogere rechter. Ook laat hij weten nog steeds ‘teleurgesteld te zijn’ over de uitspraak. Volgens de topman was het juist Shell die de toon aangaf in de transitie van de oliesector, door als eerste aan te kondigen niet alleen de eigen, maar ook de emissies van zijn klanten te willen terugbrengen. Ook blijft Van Beurden het onterecht vinden dat Shell ‘als enige’ op de vingers wordt getikt door de rechter en denkt dat de uitspraak niets bijdraagt aan de reductie van CO2.

Directeur Donald Pols van Milieudefensie die de rechtszaak tegen Shell aangespannen heeft zegt in een reactie ‘ambivalente gevoelens’ te hebben bij het bericht van Van Beurden. “Het is hoopgevend dat Van Beurden reageert. Want het laat zien dat de urgentie van de zaak is doorgedrongen tot het hoogste niveau binnen het bedrijf. Het laat zien dat hij de uitspraak serieus neemt.”

Pols: bedenkingen bij de boodschap van Van Beurden

Tegelijkertijd heeft Pols ook bedenkingen bij de boodschap van Van Beurden. Want in het bericht herhaalt Van Beurden dezelfde argumenten die het bedrijf ook tijdens de rechtszaak aanvoerde en laat weten dat Shell zijn strategie ‘niet zal aanpassen, maar versnellen’. Want volgens Van Beurden weet het bedrijf allang dat het, net als iedereen, haast moet maken met het bereiken van de doelstellingen van Parijs om zo de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. Daarvoor heeft Shell volgens de topman al duidelijke doelen gesteld.

Daarmee blijft de topman dus vasthouden aan een strategie die volgens de rechter ‘niet concreet’ is en ‘vol met voorbehouden’. “Het beleid van Shell is gericht op het verlagen van de CO2-intensiteit van de producten die het verkoopt”, zegt Pols. “Dat is een relatieve doelstelling. Want als ze meer producten verkopen, stijgt alsnog de CO2-uitstoot. De rechter heeft gezegd dat Shell in absolute zin zijn CO2-uitstoot terug moet brengen. Maar daar reageert Van Beurden niet op. Dat roept bij mij de vraag op of ze de uitspraak wel goed hebben gelezen.”

De wereld zou er niks mee opschieten

In zijn post laat Van Beurden weten dat Shell gewoon door zal gaan met het produceren van olie en gas. ‘Omdat de wereld het nodig heeft’ en consumenten daarom vragen. “Want wat zou er gebeuren als Shell van vandaag op morgen opeens zou stoppen met het verkopen van benzine en diesel”, vraagt Van Beurden zich af. “De CO2-uitstoot van Shell zou zeker afnemen. Maar de wereld zou er niks mee opschieten. Want de vraag naar diesel blijft ongewijzigd en vrachtwagenchauffeurs en automobilisten zouden gewoon naar een andere benzinepomp rijden.”

Onvoldoende laten doordringen

Volgens Pols is dit een herhaling van zetten. “Dit is precies de argumentatie die Shell ook tijdens de rechtszaak aanvoerde en waar de rechter korte metten mee gemaakt heeft. De rechter heeft geoordeeld dat Shell een zelfstandige verantwoordelijkheid heeft om de CO2 terug te dringen, onafhankelijk van wat de samenleving doet.” Dat Van Beurden daar nu weer op terugkomt laat volgens Pols zien dat ze de uitspraak nog onvoldoende tot zich hebben laten doordringen.

In zijn bericht schrijft Van Beurden verder dat Shell de inkomsten uit fossiele activiteiten nodig heeft om financieel aantrekkelijk te blijven voor investeerders. Dat is opmerkelijk omdat de druk op Shell om te verduurzamen vanuit beleggers de afgelopen jaren juist significant toeneemt, een trend die ook bij andere oliebedrijven zichtbaar is.

Activistische aandeelhouders

Zo krijgt de activistische beleggersgroep Follow This, die Shell sinds 2015 oproept zijn beleid in lijn te brengen met de klimaatdoelen van Parijs, steeds meer steun. Tijdens de laatste aandeelhoudersvergadering van Shell stemde maar liefst 30 procent van de aandeelhouders voor een klimaatresolutie van Follow This. Drie jaar geleden kreeg de resolutie nog maar 5,5 procent. Bij drie Amerikaanse oliebedrijven ConocoPhilips, Philips 66 en Chevron werden de klimaatresoluties van Follow This dit jaar met een meerderheid van de stemmen aangenomen.

Afgezien van de belofte om de bestaande strategie versneld uit te voeren wijst Van Beurden in zijn bericht vooral ook naar de samenleving en overheden. Want de energietransitie is ‘een te grote uitdaging voor één bedrijf alleen’, daar moet iedereen aan bijdragen.

Een leidende rol

Hij pleit daarom voor helder en consistent overheidsbeleid en samenwerking tussen en met overheden, andere bedrijven en klanten om de vraag naar duurzame energie te laten groeien. Want dat is volgens Van Beurden de snelste manier om een CO2-arme energievoorziening te realiseren, een uitdaging waarin Shell ‘een leidende rol zal blijven spelen.’

In zijn bericht kondigt de topman aan dat Shell gaat zoeken naar manieren waarop ze de CO2-emissies nog verder kunnen verlagen. Daarvoor zal Shell de komende jaren ‘harde maar berekende’ maatregelen nemen. Hoe die eruit zien is nog onbekend, maar Pols laat weten dat Milieudefensie de ‘vinger aan de pols’ zal houden.

    

Het is de vraag hoe lang investeerders oliebedrijven nog als gunstige belegging zullen beschouwen als zij zich niet snel aanpassen aan de energietransitie. Bij Exxon Mobil greep activistische aandeelhouder Engine no1 in door drie nieuwe bestuurders aan de bestuurstafel te laten plaatsnemen. Daarmee willen ze het bedrijf bewegen een duurzamere koers te gaan varen, want een slecht klimaatbeleid is niet goed voor de portemonnee.