“Doe je duim omhoog als je denkt dat het geweldig gaat”, vroeg CEO Pierre-Etienne Franc van Hy24, wereldwijd de grootste investeerder in groene waterstof, aan de zaal tijdens de World Hydrogen Summit & Exhibition 2025 in Ahoy in Rotterdam. De helft van de duimen bleef omlaag. Dat is waar het verhaal van een krant als NRC ophield. Maar wat zei de erkende expert daarna? “We moeten de pers niet geloven, maar de feiten. Het verhaal in de media is dat het slecht gaat, maar de feiten zijn nog steeds goed.”
Opschaling langzamer
Volgens Franc heeft de sector tijd en schaal nodig. Hij erkent dat de opschaling langzamer gaat dan verwacht, maar de sector is pas vijf tot tien jaar bezig en de ontwikkeling van waterstof gaat nog altijd een stuk sneller dan eerdere energietransities. “We hadden verwacht dat groene waterstof binnen twintig jaar al 5 procent van alle energie zou gaan leveren. Dat is belachelijk”, stelt hij.
75 miljard aan projecten
Toch ziet hij overal enorme investeringen in waterstofprojecten. In totaal ligt er voor 75 miljard euro aan projecten te wachten op een finale investeringsbeslissing, waarvan 240 in Europa en meer dan honderd in China. Gemiddeld hebben die een capaciteit van 20 tot 100 megawatt. De komende twee jaar komen zelfs waterstoffabrieken van 200 megawatt in bedrijf. “De grote spelers zijn klaar om hier in te investeren. Het gaat dus niet zo slecht. Andere energietransities duurden zeventig jaar”, zegt Franc.
China leidt de race
Hoewel Australië en tal van landen in Afrika, Azië en Amerika miljardeninvesteringen in groene waterstofprojecten aankondigen, gaat één land sneller dan alle andere: China. Daar worden de grootste waterstoffabrieken gebouwd en met behulp van staatssteun kan dat land de goedkoopste groene waterstof produceren. “China leidt de race en de andere volgen. Europa startte de race, maar is nu een beetje verdwaald. Dat is goed voor China, maar niet voor ons”, stelt Franc. Dat China zoveel investeert in groene energie is nu ook terug te zien in de CO2-uitstoot. Voor het eerst in de geschiedenis rapporteerde het land in mei een daling in plaats van een stijging van zijn CO2-uitstoot.
Vertraging
Ook Franc erkent dat verschillende projecten vertraagd zijn. Met name in Europa wachten bedrijven op de benodigde aanpassing van wetten en regels, stimuleringssubsidies van overheden en voldoende beschikbaarheid van goedkope, groene stroom. In de haven van Rotterdam gaat de bouw van groene waterstoffabrieken traag vanwege hoge rente, hoge kosten, dure stroom en overheidsheffingen. De Holland Hydrogen 1 van Shell, de grootste elektrolyser van Europa, is in aanbouw, maar is vertraagd en gaat volgens ingewijden niet eens draaien. Energieconcern Uniper twijfelt over de bouw van een waterstoffabriek op de Maasvlakte en schrapt investeringen in Amsterdam en Limburg.
Goed nieuws
Daartegenover staat ook veel goed nieuws. In Rotterdam kondigde het Franse bedrijf Air Liquide begin dit jaar aan een groene waterstoffabriek met een elektrolyser van 200 megawatt te gaan bouwen. Nederland en Duitsland kondigden tijdens de top een veiling aan waarmee beide landen de komende jaren voor 3 miljard aan handel in groene waterstof subsidiëren en stimuleren: H2Global.
Grootste waterstofproject van Europa
Nog meer goed nieuws komt uit het buitenland. Het Spaanse energiebedrijf Moeve maakte tijdens de top bekend dat het een finale investeringsbeslissing heeft genomen voor de bouw van de eerste fase van een mega-waterstofproject in Andalusië. Die behelst een capaciteit van 400 megawatt aan groene waterstoffabrieken. Uiteindelijk wordt dat 2 gigawatt. Het project maakt gebruik van de enorme hoeveelheden goedkope wind- en zonnestroom in het zuiden van Spanje en Portugal. “Hopelijk zijn we volgend jaar rond deze tijd aan het bouwen aan wat waarschijnlijk het grootste waterstofproject in Europa is tot nu toe. Het enige wat we nog missen is een aansluiting op het elektriciteitsnet”, zegt vicepresident commerciële en schone energie Carlos Barrasa. Moeve denkt zijn groene waterstof als alternatieve brandstof kwijt te kunnen aan kunstmestfabrikanten, chemische bedrijven, zwaartransport en de luchtvaart.
Groen staal uit VEA
Ook in het Midden-Oosten, de bakermat van de olie- en gaswinning, ontdekken steeds meer landen dat woestijnen met veel zon en zeeën vol water een goede basis vormen om met zonne- en windenergie groene waterstof te maken uit ontzilt zeewater. De Verenigde Arabische Emiraten (VEA) zetten bijvoorbeeld vol in op groene waterstof en werken daarin samen met bedrijven als Shell en BP. Samen met nationaal staalbedrijf Emirates Steel wil het land groen staal gaan produceren met behulp van groene waterstof. Nu is de staalindustrie nog verantwoordelijk voor 8 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. “Dit is geen pitch, het is realiteit. In oktober hebben we een kleine fabriek geopend die nu al acht maanden met succes groen staal produceert”, zegt Mohammad Abdelqader El Ramahi, de Chief Green Hydrogen Officer van energiebedrijf Masdar.
Prominente rol
Het bedrijf is actief in ruim veertig landen, heeft 51 gigawatt aan hernieuwbare energieprojecten in de portefeuille en leidt de groene waterstofrevolutie in de VEA. Ook gaat het groene waterstof produceren voor duurzame vliegtuigbrandstof (eSAF). “Wij geloven dat groene waterstof de komende jaren een heel belangrijke en prominente rol gaat spelen in schone energie”, zegt El Ramahi. “De Wereldbank voorspelt in het meest conservatieve scenario dat tot 2050 ruim 11 triljoen dollar geïnvesteerd wordt in hernieuwbare energie. Alleen in het begin moeten regeringen groene waterstof subsidiëren.”
Miljardeninvesteringen
Tijdens de waterstoftop in Rotterdam kondigden diverse landen grote investeringen in groene waterstof en elektrolysers aan. Een paar voorbeelden:
* Australië investeert de komende jaren voor 130 miljard dollar in waterstofprojecten, waarvan een derde in West-Australië. Het land heeft een nationale waterstof strategie. In totaal hebben vijftig deelnemende bedrijven voor 200 miljard aan waterstofprojecten in de pijplijn zitten. Het land wil op dit gebied wereldleider worden,.
* Canada sloot al in 2022 een waterstofverbond met Duitsland om groene waterstof aan het land te gaan leveren. Canada wil tot de top tien van wereldwijde producenten behoren en lanceert de komende vijf jaar tachtig nieuwe waterstofprojecten. Die zal vooral geproduceerd worden met groene stroom uit windturbines in de kustprovincies aan de Atlantische Oceaan.
* Brazilië tekende tijdens de top contracten voor de ontwikkeling van twee flagship-projecten in Rio en Minas Gerais. Die laatste fabriek produceert in 2030 voor 820 megawatt energie aan groene waterstof en wordt de grootste van het land. Dankzij de overvloed aan groene stroom kan Brazilië zeer goedkoop groene waterstof produceren. Het merendeel zal via Rotterdam naar Europa worden getransporteerd.
* Oman wil in 2030 al een miljoen ton groene waterstof per jaar produceren. Het land heeft enorm veel ruimte om zonne-energie op te wekken, die gebruikt kan worden om via ontzouting van zeewater en elektrolysers voor gigawatts aan waterstof te produceren. Ontwikkelingsmaatschappij Hydrom heeft daarvoor 50 miljard dollar geïnvesteerd in negen projecten. De havens in het land worden gereedgemaakt om de waterstof in de vorm van groene ammoniak - en later als vloeibare waterstof - te gaan exporteren. Onder meer naar Nederland, België en Duitsland en diverse Aziatische landen.
* India heeft de afgelopen jaren 120 gigawatt aan zon- en windparken geïnstalleerd. Met die capaciteit wil het in 2030 al 5 miljoen ton groene waterstof per jaar produceren. Daarvoor ligt 100 miljard dollar aan investeringen klaar. “We hebben nu al een productiecapaciteit van 3 gigawatt aan elektrolysers per jaar”, zei minister Santosh Kumar Sarangi van nieuwe en hernieuwbare energie van India tijdens de top. “In 2030 wil India zijn binnenlandse markt kunnen bedienen en tegelijk een grote wereldwijde transporteur van groene waterstof zijn.”
Rotterdam waterstof-hub
Veel van deze groene waterstof gaat op termijn naar klanten in Europa. De haven van Rotterdam wil een sleutelpositie spelen in de invoer en ontwikkelt zich tot groene waterstofhub. De haven bouwt hiervoor terminals, opslagcapaciteit en pijpleidingen. “Wij bouwen hiermee de ruggengraat voor een nieuwe economie”, vertelde burgemeester Carola Schouten bij de opening van de top. CEO Boudewijn Siemons van het Havenbedrijf Rotterdam somde vervolgens een lange lijst van landen op waar de haven mee onderhandelt over de aanvoer van groene waterstof naar Europa. Van Namibië tot Egypte, van Brazilië tot India, van Spanje tot Saoedi-Arabië. “Want Noordwest-Europa heeft niet de capaciteit om zoveel waterstof te produceren als de industrie en de maatschappij nodig heeft”, stelt hij.
Volgens hem is de haven bezig om olie, gas en kolen te vervangen door duurzame energie en brandstoffen. Niet alleen voor het klimaat, ook vanwege geopolitieke ontwikkelingen. Waterstof is daarbij een belangrijke energiedrager. Siemons: “De trein rijdt en kan niet gestopt worden.”
Lees ook:
- Wereld gaat aan de groene waterstof: Nederland en Duitsland kick-starten de globale markt
- Nieuwe technologie maakt grootschalige productie van goedkope, groene waterstof mogelijk
- Changemaker Jan Bot (Zepp.solutions) ontwikkelt waterstof-brandstofcelsystemen: ‘Er komt een enorme markt op ons af’
- Nederlandse hybride waterstof- en lithium-ion batterij kan energie het hele jaar goedkoper opslaan
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
