Zelfs in Amerika hoor je hoogleraren een bewonderende toon aanslaan over de ‘geweldige economische prestaties’ van China. Of beter gezegd: over het formidabele leiderschap van Xi Jinping. Eind september 2022 wilde Kenneth Hammond in een interview met de Global Times zijn waardering niet onder stoelen of banken steken. De Amerikaanse hoogleraar Oost-Aziatische en mondiale geschiedenis aan de New Mexico State University stelt dat ‘het systeem van socialisme met Chinese kenmerken’ van Xi overduidelijk haar vruchten begint af te werpen.
Hij zegt: ‘Het bevrijden van honderden miljoenen mensen uit de absolute armoede, de voortdurende inspanningen om corruptie de kop in te drukken en een socialistische, ethische orde te bevorderen, de vitale strijd om milieuproblemen op te lossen en het mondiale probleem van de klimaatveranderingen aan te pakken. En het programma om via het Belt & Road initiatief ontwikkelingslanden en mensen over de hele wereld te bereiken, hebben allemaal belangrijke vorderingen opgeleverd.’
Een Chinese hoogleraar moet het niet wagen soortgelijke lovende teksten over Amerika te laten optekenen door Chinese media, maar daar had de Amerikaanse hoogleraar het niet over. Sterker nog: hij fulmineerde tegen de binnenlandse uitbuiting in eigen land en het gebruik maken voor eigen gewin van het buitenland. Dat voorrecht heft hij boven elke Chinees, want China is een land dat in zijn 3.500-jarige geschiedenis nog nooit een dag met vrije meningsuiting heeft gekend. Dat argument moet altijd worden meegewogen, ook als het over serieuze indrukwekkende prestaties van de Aziatische grootmacht gaat.
Xi heeft de wind er zo goed onder dat ook Europeanen en Amerikanen die al jaren in China wonen en werken veiligheidshalve liever hun mond houden. Daarom is het zeer verheugend als iemand wel het lef heeft zijn mond open te trekken. Tijdens corona stond er zo iemand op, de Duitse voorzitter van de Europese Kamer van Koophandel in China en topman bij BASF Jörg Wuttke. Een invloedrijk man, die de Europese regeringsleiders en CEO’s kent en met Ursula vonder Leyen sprak toen ze begin april in China was. Wuttke zei tegen Reuters dat China minder aantrekkelijk werd voor Europese bedrijven om te investeren omdat het land zich meer is gaan richten op politieke doelen (een streng Covid-Zero beleid) en minder op economische doelstellingen. Wuttke, die al veertig jaar woont en werkt in China, zei: ‘I dare to say so, because that’s the way and it has impact on our business…’
Oud China correspondent Jan van der Putten schreef in De Groene Amsterdammer dat Wuttke eerst heel lang propagandist was van het Chinese economische model en van ‘Angela Merkels wensdenken, Wandel durch Handel, dat veronderstelde dat China zou liberaliseren dankzij innige handelsrelaties met het Westen.’ Die ‘Wuttke bestaat niet meer’, schrijft Van der Putten, ‘op Xi’s economisch beleid heeft hij alleen maar kritiek.’
In een scherp interview in NRC met correspondent Garrie van Pinxteren komt de nieuwe Wuttke uitgebreid aan het woord: ‘Het grotere verhaal is dat China onafhankelijk wil worden van de rest van de wereld, maar de wereld wel afhankelijk wil maken van China.’ Wuttke, die China niet als bedreiging ziet, weet ook hoe het uiteindelijk met het land afloopt: ‘Ze vormen op den duur waarschijnlijk veel meer een bedreiging voor zichzelf. Ze zijn de laatste paar jaar ook een beetje overmoedig geworden. Net zoals het Duitse Keizerrijk eerder.’
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
