Elke sms die we versturen en elke zoekopdracht die we uitvoeren – het gaat ongemerkt, maar alles kost energie. Vooral de datacentra die alle berekeningen uitvoeren zijn grootverbruikers. En met de toenemende digitalisering stijgt ook het stroomverbruik sterk.
Bedrijven hebben al grote interne efficiency-slagen gemaakt. Onnodig stroomverbruik door koeling en verlichting is teruggebracht en de servers worden steeds efficiënter. Toch zijn die maatregelen niet voldoende om de toename te compenseren.
Energieverbruik
De komende jaren groeit het energieverbruik in de Nederlandse datacentra naar verwachting van 1,6 terrawattuur in 2012 naar 2,1 terrawattuur in 2015. Ter vergelijking: de totale hoeveelheid in Nederland geproduceerde hoeveelheid hernieuwbare energie in 2012 was 11,5 terrawattuur. De komende drie jaar groeit de energiehonger van de datacentra met 30 procent en neemt vooralsnog niet af. Hivos maakt zich zorgen over de toename van de CO2-uitstoot die daarmee samenhangt, omdat ontwikkelingslanden het meest lijden onder de gevolgen van klimaatverandering.
Nederlandse ICT-sector moet het voortouw nemen
“Het Nederlandse bedrijfsleven moet het voortouw nemen in de vergroening van de energievoorziening”, zegt Marieke Kragten, projectleider 100% groene ICT. Hivos richt zich op de ICT-sector, omdat het een groeisector is die alleen maar belangrijker gaat worden. Aandacht voor hernieuwbare energie was er maar weinig. “Over het geheel genomen ligt de nadruk nog te veel op techniek, echte vergroening van de stroomvoorziening is voor de meeste datacentra slechts bijzaak.”
Verdienmodel
In Nederland is slechts een handvol datacentra dat aan die eisen voldoet. De duurzame focus heeft daarbij tot nu toe vooral gelegen op efficiëntie. Bedrijven profiteren van het grootverbruikerstarief of halen groene stroom goedkoop uit het buitenland, veelal afkomstig van waterkrachtcentrales in Scandinavië. Meebetalen aan de bouw van een Nederlands windpark is duurder.
Marieke Kragten ziet genoeg oplossingen die een bedrijf ook nog geld opleveren. Nederlandse datacentra kunnen mee-investeren in windparken en zonnecentrales, Zo stellen ze hun eigen energievoorziening, die voor datacentra heel belangrijk is, veilig voor de toekomst en kunnen ze prijsschommelingen vermijden. Zonder het profijt van de goedkope stroom te verliezen.
Die benadering sorteert het meeste effect, zegt Kragten. “In plaats van steeds kritiek te leveren en de tekortkomingen te benadrukken, zoeken we de dialoog. We geven informatie of, als bedrijven dat willen, kunnen we hen adviseren. Soms zijn ze dan wel bereid over te stappen op groenere vormen van energie.”
Verschuivingen
Het onderzoek naar de herkomst van stroom bij de Nederlandse datacentra was een van de weinige keren dat Hivos kritiek uitte. Uit hun analyse bleek dat een bedrijf als KPN zijn data voorziet van hernieuwbare stroom uit een windmolenpark voor de kust van IJmuiden, terwijl Tele2 nog altijd grijze stroom gebruikt.
“We wilden de boel in beweging krijgen. Er komen grote veranderingen op ons af. De uitrol van het 4G-netwerk zal een enorme impact hebben op het energieverbruik”, denkt Kragten. Gebruikers kunnen nog makkelijker en sneller enorme hoeveelheden data downloaden. Het 4G-netwerk slurpt zes keer zoveel energie als het bestaande 3G. “Op zich is daar niets mis mee”, zegt Kragten. “Maar we moeten ons wel realiseren wat de consequenties zijn. Namelijk nog meer CO2-uitstoot.”
Efficiëntie
Op het gebied van software en besturingssystemen zijn nog flinke stappen te zetten om de energie-efficiëntie te verbeteren. De grote winst zit echter aan de bron.
De uitrol van het 4G-netwerk heeft een enorme impact op het energieverbruik.
Marieke Kragten ziet een steeds duidelijker scheiding tussen koplopers en achterblijvers. Een van de argumenten van de sector om groene stroom in te kopen en zelf niet te produceren, is dat Nederland niet genoeg kan leveren. In Nederland werd in 2012 in totaal zo'n 11,5 terrawattuur duurzame energie opgewekt. Ruim voldoende voor de datacentra.
“Maar het bedrijfsleven kan zelf investeren in windmolenparken en meehelpen de capaciteit te vergroten.” Volgens haar hebben veel klanten wel door wat er aan de hand is. Een bedrijf als KPN pronkt er in zijn advertenties mee groene stroom te gebruiken voor zijn datacentra. “Als de klanten het willen en bedrijven spelen slim in op die vraag, gaat het balletje vanzelf rollen.”
Foto: Quintin van der Blonk
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
