Stijgende temperaturen, verzurende oceanen en uitstervende diersoorten: we weten dat de mens allerlei natuurlijke processen beïnvloedt. Maar dat de mens zelfs effect heeft op hoe onze planeet door het heelal tolt, is minder bekend. Een groep Koreaanse geofysici heeft een nieuwe route van menselijke invloed op het systeem aarde ontdekt: het oppompen van grondwater zorgt voor een verschuiving van de aardas.
Wiebelende aardas
De aardas is sowieso al wiebelig, waardoor de Noord- en Zuidpool continu een klein beetje verschuiven. Dit heeft te maken met de verdeling van gewicht op het aardoppervlak. Met het wisselen van de seizoenen verplaatsen grote hoeveelheden water in de atmosfeer. De polen maken daardoor jaarlijks een cirkel van zo’n 10 meter over de kaart.
Het is al langer bekend dat klimaatverandering de plek van de polen beïnvloedt. Naast veranderende weersystemen in de atmosfeer, zorgen het smelten van de poolkappen en gletsjers ook voor een andere verdeling van gewicht over het aardoppervlak. Dit heeft een effect heeft op de draaiing van de aarde. Maar een belangrijk deel van de veranderingen in de positie van de polen kon niet verklaard worden - tot er naar het effect van opgepompt grondwater werd gekeken.
Grondwater
Het Koreaanse onderzoek laat zien dat het oppompen van grondwater een flinke duit in het zakje doet. Voor de periode 1993 tot 2010 is onderzocht wat het effect is van grondwaterextractie op de rotatie-as van de aarde. In die periode is wereldwijd 2.105 gigaton (2.105 miljard ton) grondwater opgepompt. Vooral het westen van Noord-Amerika en Noordwest India zijn grootverbruikers van grondwater.
Doordat het gewicht van al dat water anders over de planeet verdeeld is geraakt, is de Noordpool 80 centimeter naar het oosten opgeschoven.
“De rotatiepolen van de aarde veranderen redelijk veel”, zegt hoofdonderzoeker Ki-Weon Seo van de Seoul National University in een verklaring. “Onze studie laat zien dat van alle klimaatgerelateerde oorzaken, de herverdeling van grondwater zelfs de grootste impact heeft op de verplaatsing van de rotatiepool.”
Zeespiegelstijging
Wat de exacte gevolgen zijn van de wandelende polen is voor de onderzoekers nog onduidelijk. Wel concluderen ze dat het grootschalig oppompen van grondwater een ander nadelig effect heeft. Water dat in reservoirs onder de grond zit, wordt namelijk vooral opgepompt om akkers mee te bevloeien. Vervolgens stroomt veel van dat water via stroompjes, beekjes en rivieren weg om uiteindelijk in de zee terecht te komen. De onderzoekers hebben becijferd de 2.105 gigaton grondwater een zeespiegelstijging van zo’n 6 milliliter oplevert.
"Ik ben erg blij dat de onverklaarde oorzaak van de rotatiepoolafwijking is gevonden", zegt Seo. “Aan de andere kant, als bewoner van de aarde en vader, ben ik bezorgd en verrast om te zien dat het oppompen van grondwater nog een bron van zeespiegelstijging is.”
Meer Opmerkelijk:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
