In de coronacrisis vroeg Booking.com om steun van de staat en kreeg die ook. Vele miljoenen welteverstaan. De steun was echter overbodig. Zo bleek achteraf, toen het bedrijf ineens de middelen had gevonden om midden in de coronacrisis 26 miljoen euro aan bonussen uit te keren aan het management. De Tweede Kamer was ‘not amused’. Minister Wouter Koolmees had gevloekt toen hij het hoorde. Onder druk van Den Haag betaalde Booking.com, enigszins schuldbewust, daarom 65 miljoen euro aan coronasteun terug aan de Nederlandse staat. Ik zou nog wel wat opmerkingen over het exorbitante beloningsbeleid van Booking.com kunnen maken, maar daar gaat deze column niet over. Het terugbetalen van steungeld dat je achteraf niet nodig blijkt te hebben is in ieder geval een goede zaak.
Coronakorting CO2-heffing
Voor de industrie ligt er eenzelfde opdracht in het verschiet. In de coronacrisis vroeg de industrie ook om steun. En die kreeg het ook. Naast directe loonsubsidie wist de industrie ook een fikse korting op de CO2-heffing te belobbyen. Die korting viel in goede aarde: de CO2-heffing kon van meet af aan al op kritiek rekenen vanuit de industrie. Onder druk van de milieuorganisaties zette de politiek echter door en maakte plannen voor een CO2-heffing vanaf 2021.
De coronacrisis zorgde echter voor een plottwist. De brancheclubs van de industrie grepen tijdens de crisis hun kans om, onder het mom van de ‘onzekere tijden’, wat aan die CO2-heffing te doen. Het publiek weet niet hoe het is gegaan, maar via Haagse achterkamertjes wist de sector de CO2-heffing flink af te zwakken.
De startdatum van de CO2-heffing bleef 2021, maar door een sloot aan extra dispensatierechten gaan bedrijven pas in 2024 betalen voor de CO2-heffing. Om de industrie te ontzien in moeilijke tijden. Ondanks deze versoepeling wordt het emissiedoel voor 2030, volgens toenmalig minister Wiebes, gewoon gehaald.
32 miljoen ton extra
Dat klinkt als een mooie oplossing. Industrie blij en milieuclubs blij. Maar dat is het niet. De Raad van State schroomde niet om door de politieke mooimakerij heen te prikken en het beestje bij de naam te noemen: ‘uitstel’. Door de extra dispensatierechten is de CO2-heffing tandeloos geworden en laat verduurzaming van de industrie langer op zich wachten. Sommige bedrijven krijgen zelfs met de gratis dispensatierechten een indirecte subsidie, omdat ze het eigen overschot aan dispensatierechten kunnen doorverkopen aan minder goed presterende bedrijven.
Door de extra dispensatierechten kan de cumulatieve uitstoot tot 2030 oplopen met wel 32 megaton, zo blijkt uit een paper van de samenwerkende milieuorganisaties, waar onder meer Greenpeace en De Jonge Klimaatbeweging deel van uitmaken.
Wie betaalt de prijs van het uitstel? Precies, de jonge generaties. Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad (of maximaal 2 graden) moeten we namelijk niet alleen naar nul uitstoot in 2050, maar ook CO2 uit de lucht halen in de decennia daarna. Dus elke extra ton die we tot 2050 uitstoten, vormt een directe hypotheek voor jonge generaties die deze uitstoot in de tweede helft van deze eeuw uit de lucht moeten halen.
De slim losgeweekte coronakorting kan dus zorgen voor een gratis klimaathypotheek van wel 32 megaton. Jongeren, tekenen jullie even bij het kruisje?
Feest
In 2021 zijn de tijden echter veranderd. Het is feest in de industrie. De sector produceert meer dan ooit. De stemming onder producenten is volgens het CBS positiever dan ooit. Shell verhoogt inmiddels weer de winstuitkering aan aandeelhouders. De oliegigant heeft zelfs 2 miljard euro gevonden voor aandeleninkoop om de aandeelhouders tevreden te houden met een hogere koers. Het kan verkeren!
Van die onzekere tijden is inmiddels dus echt geen sprake meer. Mooi voor de industrie! Hoog tijd voor deze sector om, in navolging van de Booking.com, de maatschappelijke rol te pakken en de minister te vertellen: ‘Excuses, we waren iets te pessimistisch met onze ramingen. Hier heb je je dispensatierechten terug. Wij gaan de eerlijke prijs betalen voor onze CO2.’
Zou dat niet fair zijn tegenover de Nederlandse bevolking en, vooral, tegenover de jongeren? Scheelt weer wat op hun toch al gigantische klimaathypotheek.
Werner Schouten is ondernemer, toekomstmaker en voorzitter van De Jonge Klimaatbeweging
Het Betoog
Change.inc waardeert de betrokkenheid van lezers en toekomstmakers zeer. Ook een opinieartikel aanleveren voor de rubriek ‘Het betoog’? Stuur de bijdrage naar hoofdredacteur Roy op het Veld: roy@change.inc. Het artikel moet een wezenlijke bijdrage leveren aan het debat en iets toevoegen aan wat al eerder op Change.inc verschenen is. De redactie beslist over plaatsing.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in