Duurzaam ondernemer Bob Hendrikx ziet materialen het liefst levend. “Dan ontstaat er een heel nieuw perspectief.” In de toekomst die hij verkent wonen mensen in pods gebaseerd op mycelium. Dit ondergrondse netwerk van de draden van schimmels vormt de basis van levende woningen die groeien, zichzelf herstellen en volledig biologisch afbreekbaar zijn.
Huis van schimmel en zaagsel
De pod die als voorbeeld op de Dutch Design Week staat, groeide binnen een aantal dagen. “Twee weken geleden was zij een berg zaagsel en een beetje schimmel”, herinnert Hendrikx zich. Hij spreekt liefdevol over zijn prototype, alsof het een huisdier is. Hij wijst naar een paar beschadigingen. “Deze gaten is ze weer langzaam dicht aan het maken.”
Het is belangrijk goed voor de levende woning te zorgen. “Als jij haar slecht onderhoudt, komen er andere schimmels op, gaat zij degraderen en gaat zij langzaam dood.” Dat is niet wenselijk als je erin woont, maar wel als de pod niet meer nodig is. Deze vergaat dan op natuurlijke wijze.
Bij goede verzorging kan de woning heel lang meegaan. Ook kunnen pods aan elkaar vastgroeien. Als een buurman op vakantie gaat, kan deze connectie expres worden gemaakt. Als de bewoner zijn huis water geeft, verspreidt de pod dit eerlijk over het gehele oppervlakte, waardoor ook het huis van de buurman wordt gevoed. Om te voorkomen dat de pod de meubels ingroeit, kan het organisme aan de binnenkant worden uitgedroogd. Dan ontstaat een droog en zacht materiaal. “Dan kun je er een houten vloer inleggen. Die is dan niet levend, dus dat mag eigenlijk niet, maar dat tolereren we dan", zegt Hendrikx.
De natuur niet meer domineren
Hendrikx is niet de enige die met mycelium werkt. Opvallend is echter dat hij het materiaal laat leven, terwijl andere ontwerpers het organisme doden waardoor een soort piepschuimachtig materiaal ontstaat. Dat heeft niet de voorkeur van Hendrikx. “Als je dat doet, ben je precies hetzelfde bezig als we al ons hele leven als mensheid bezig zijn: de natuur aan het domineren.”
'We gaan mét materialen werken en kijken wat ze ons nog meer kunnen bieden'
Hendrikx wil juist mét de natuur werken en benadrukt dat het nuttig is om een materiaal levend te houden. “We gaan niet tegen materialen werken en ze degraderen tot bijvoorbeeld een simpele houten paal, maar we gaan mét ze werken en kijken wat ze ons nog meer kunnen bieden.”
Zo kan de pod gebaseerd op mycelium natuurlijke ventilatie en isolatie bieden en zelfs warmte en energie opwekken. Hendrikx legt uit hoe dat energie opwekken werkt. “Dit organisme is nu langzaam al die houtsnippers aan het opeten. Dat is haar voeding. En terwijl ze dat doet komen er allerlei elektronen vrij. Stel jij gaat eten of sporten, dan word je warmer; er gebeuren dingen. Dat gebeurt bij haar ook.” Met behulp van technologie van Plant-E worden die elektronen opgevangen en omgezet in licht of gebruikt voor het opladen van een mobiele telefoon. “De vraag is natuurlijk wel: kun je dat schalen naar elektrisch koken? Dat is van een heel ander kaliber.”
Science fiction of nabije toekomst?
Staan dit soort huizen over vijftig jaar door heel Nederland? Hendrikx hoopt al eerder. Hij benadrukt dat er nog heel veel onderzoek nodig is, maar tegelijkertijd dat het heel snel kan gaan. Hij verwacht veel van biotech. In Silicon Valley zag hij hoe met behulp van genetische manipulatie van mycelium en spinnendraden allerlei ontwerpen werden gemaakt. Hij vindt het tegelijkertijd eng en hoopvol. “Het geeft mij heel veel hoop voor de mensheid en het klimaatprobleem dat er nog zoveel mogelijk is.”
“Wat nou als je bomen kan manipuleren, programmeren in een constructievorm?”, filosofeert Hendrikx. “Dan praten we heel futuristisch, maar dan zou je dus een boom zo kunnen manipuleren dat je eigenlijk een staalconstructie van hout krijgt.” Op die manier kunnen er constructies ontstaan van levende bomen. Hendrikx ziet dit wel gebeuren in de toekomst. “Gewoon letterlijk een boom met een elvenbank eraan.” En in die elvenbank? Daar wonen wij.
Het levende huis is nog tot en met 27 oktober te zien op de Dutch Design Week in het Klokgebouw, Hal 4 op Strijp-S in Eindhoven.
Dutch Design Week
Jaarlijks vindt in Eindhoven de Dutch Design Week plaats. Dit designevenement presenteert werk en concepten van ruim 2.600 ontwerpers aan meer dan 350.000 bezoekers uit binnen- en buitenland. Verspreid over circa 120 locaties door de hele stad, organiseert en faciliteert de Dutch Design Week onder andere tentoonstellingen, lezingen, prijsuitreikingen, netwerkbijeenkomsten, debatten en festiviteiten.
Lees meer over de Dutch Design Week
- Deze student ontwierp een brug van oude windturbinebladen
- Renault presenteert zelfrijdende conceptmodellen
Afbeeldingen: Interlink
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
