Het elektrische vliegtuig gaat heel groot worden. Deze vliegschool laat zien waarom

De vliegschool E-Flight Academy in de buurt van Apeldoorn opende in mei al zijn deuren, maar werd 5 juli officieel geopend door de minister. Zij haalde de stekker uit een (opgeladen) vliegtuig en maakte een vlucht van veertig minuten in de omgeving. De opening geldt als een teken van het ministerie dat het vol wil inzetten op duurzamere luchtvaart.

Voor Matthijs Collard, mede-oprichter van E-Flight, was het een mooi moment. “Het idee om langs te komen kwam van het ministerie zelf; de minister wilde graag in een elektrisch vliegtuig vliegen. Maar voor ons is het natuurlijk ook goed; we zijn sinds mei open en beginnen vanaf nul. Hoe meer mensen van ons horen, hoe meer aanmeldingen voor proeflessen we krijgen.” De school heeft op dit moment twee elektrische vliegtuigen waarmee het doordeweeks en in het weekend les geeft aan mensen die hun vliegbrevet voor kleine vliegtuigen willen halen.

Strenge eisen voor elektrisch vliegen

Het was niet makkelijk om elektrisch vliegen van de grond te krijgen. “De luchtvaart heeft heel strenge veiligheidseisen, en is daardoor conservatief. Er gelden allerlei regels die voor een elektrisch vliegtuig totaal anders zijn. Er is geen brandstofmotor meer, maar er zijn wel batterijen. De EASA (certificeringsorgaan voor vliegtuigen, red) moet al die nieuwe technologieën nu evalueren en goedkeuren. Dat is lastig, want er veranderde decennia lang maar weinig; nu zijn er tientallen start-ups die met elektrisch vliegen nieuwe technieken willen laten goedkeuren.”

Collard geeft een voorbeeld: het opladen van de batterij. “Dat mocht niet in de hangar gebeuren. De reden: je mag niet tanken in een hangar vanwege brandveiligheid. En de EASA ziet opladen hetzelfde als tanken.” En bij nieuwe technologie zijn de regels bovendien heel streng. De batterij in de Pipistrel Velis, het vliegtuigmodel dat E-Flight gebruikt, moet na 500 keer opladen vervangen worden. Ter vergelijking: een Tesla-auto kun je minstens 1500 keer opladen. Dat het zo snel vervangen moet worden komt door eventueel brandgevaar, of verlies van capaciteit. De EASA neemt daarbij het zekere voor het onzekere.

Betere batterijen

Dat maakt elektrisch vliegen ook duur. Maar dat zal niet altijd zo blijven, denkt Collard. “Nu hebben we misschien batterijen die het relatief kort doen, maar als we ze vervangen doen we dat met nieuwe, betere batterijen. Zo nemen de kosten van elektrisch vliegen af. En je bent ondertussen geen geld kwijt aan kerosine, of aan ingewikkeld onderhoud van de motor.”

Uiteindelijk leidt dat volgens Collard ertoe dat elektrisch vliegen goedkoper wordt dan vliegen met een fossiele brandstof. “En dan kun je kleine afstanden voortaan afleggen met elektrische vliegtuigen." Nu is er slechts plek voor twee mensen in een elektrisch vliegtuig. "Maar de techniek van elektromotoren blijft zich ontwikkelen; straks zullen er ook 10-mans vliegtuigen zijn.” Hij schetst een toekomst waar mensen niet meer naar een groot vliegveld pendelen, maar op een kleine lokale airstrip opstappen en in een uurtje naar hun bestemming vliegen. De eerste vlucht naar een Duits vliegveld in de buurt van het hoofdkwartier van E-Flights afgelopen vrijdag dient als een soort demonstratie van dat idee.

Elektrisch retourtje naar Berlijn

De overheid ziet dat ook wel zitten; daarom kwam de minister ook langs. Collard: “Er is een flinke club mensen op het ministerie die zich bezig houdt met duurzaam vliegen. Elektrisch past daar goed in.” Hoewel langeafstandsvluchten met veel passagiers waarschijnlijk nog wel even het domein blijven van kerosineslurpende jumbojets, kunnen de citytrips naar steden als Parijs en Berlijn straks wel elektrisch zijn. En juist die korte vluchten zijn relatief het vervuilendst.

Voor die toekomst aanbreekt moet er nog wel wat gebeuren. De elektrische vliegtuigen moeten groter worden en langer kunnen vliegen op betere batterijen. Collard weet al dat er over twee jaar een groter model uitkomt. Dat heeft een batterij van 75 kilowattuur, tegenover de 22 kilowattuur die de huidige vliegtuigjes hebben. Het laat zien met wat voor sprongen het kan gaan. “Omdat certificering lang duurt, weten we precies welke techniek er aan zit te komen. En kijk hoe snel het is gegaan bij auto’s; dat kan bij vliegtuigen ook gebeuren.”