De scheepvaart is verantwoordelijk voor zo’n 3 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. De Internationale Maritieme Organisatie (IMO) wil de uitstoot van schepen daarom fors verminderen, om in 2050 de netto-uitstoot naar nul te hebben gebracht. Ook valt de sector vanaf dit jaar onder het Europese emissie handelssysteem (ETS). Dat betekent dat scheepvaartbedrijven binnen de EU moeten betalen voor de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen.
90 procent per zee
Het verduurzamen van de scheepvaart is een uitdagende klus. Rond de 90 procent van de wereldwijde verhandelde goederen wordt namelijk vervoerd per zee. Dat gebeurt met kolossale schepen die hoofdzakelijk voortgestuwd worden door fossiele brandstoffen, met alle bekende gevolgen van dien. “De scheepvaart is een van de meest uitdagende sectoren om koolstofvrij te maken vanwege de behoefte aan brandstof met een hoge energiedichtheid en de moeilijkheid om verschillende groepen te coördineren om alternatieve, groene brandstoffen te produceren, te gebruiken en te financieren”, vertelt hoogleraar chemische technologie René Bañares-Alcántara.
Groene ammoniak
Het onderzoek naar die groene brandstoffen neemt wel steeds meer toe. Voorbeelden zijn waterstof en biobrandstoffen van bijvoorbeeld plantaardige oliën of vetten. Maar ook: groene ammoniak. Om dat te maken wordt duurzame stroom (zoals van windmolens of zonnepanelen) gebruikt om water te splitsen, waarbij waterstof en zuurstof ontstaan. Waterstof, samen met stikstof, wordt volgens onder hoge druk en temperatuur omgevormd tot ammoniak. Het heeft een hoge energiedichtheid en bij de verbranding komt alleen waterdamp en stikstof vrij.
Prijzig
Aan het mondiaal uitrollen van groene ammoniak voor de scheepvaart zit wel een flinke prijskaart. Uit een recent onderzoek van de Universiteit van Oxford blijkt dat er 2 biljoen dollar nodig is om voor 2050 een scheepvaartsysteem op groene ammoniak te realiseren. Dat is zo’n 1,8 biljoen, ofwel 1.800 miljard euro. Die som geld gaat met name naar het opzetten van een nieuwe infrastructuur om de ammoniak naar schepen te vervoeren en ze ermee vol te tanken.
10 locaties
Tegelijk nuanceren de wetenschappers deze grote opgave met een vinding die de boel versimpelt. Ze concludeerden namelijk dat je met slechts tien tanklocaties ruim 60 procent van de mondiale scheepvaart van groene ammoniak kan voorzien. Dit zijn strategisch uitgestippelde locaties waar een overvloed aan duurzame energie kan worden geproduceerd, veel ruimte beschikbaar is en die bovendien gunstig gelegen zijn. Daardoor hoeven schepen niet lang te reizen om bij te tanken en hoeft er relatief weinig ingewikkelde transportinfrastructuur te worden aangelegd.
Volgens de onderzoekers gaat het om locaties in Australië, Chili, West-Afrika, India, Californië en het Midden-Oosten. Voor de oplettende lezer: allemaal gelegen rondom de evenaar.
“De implicaties van dit werk zijn opvallend”, zegt Bañares-Alcántara. “Volgens het voorgestelde model wordt de huidige afhankelijkheid van olieproducerende landen vervangen door een meer geregionaliseerde industrie; groene ammoniak wordt vlak bij de evenaar geproduceerd in landen met overvloedig land en een hoog potentieel aan zonne-energie, en vervolgens getransporteerd naar regionale centra waar vraag is naar scheepsbrandstoffen."
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
