Hom is een goedkope reststroom uit de visindustrie. Het lijkt onwaarschijnlijk en zelfs een tikje bizar, maar er komen steeds meer nuttige toepassing voor vissenzaad bovendrijven. Het geheim zit hem in de aanwezigheid van een grote hoeveelheid DNA.
Zeldzame aardmetalen
Japanse wetenschappers hebben een poeder gemaakt uit zalm-milt, een ander woord voor de hom van deze vis. Met dit poeder kunnen zij zeldzame aardmetalen terugwinnen uit een mengsel van ijzerschroot. De metalen binden aan het fosfaat, dat de ruggengraat vormt van het DNA in het zaad.
Recycling van zeldzame aardmetalen is een moeilijk proces. Het Japanse procedé zou toepassing kunnen vinden bij het terugwinnen van deze metalen uit afgedankte apparaten. Uit de grondstoffen kunnen bijvoorbeeld nieuwe neodymium-magneten gemaakt worden.
Brandwerende coatings
Haringsperma blijkt nuttig voor een heel ander doel. Italiaanse onderzoekers gebruiken DNA uit het zaad voor een brandwerende coating. Het fosfaat en andere componenten uit het erfelijke materiaal van de vissen blijkt dezelfde eigenschappen te hebben als commercieel verkrijgbare middelen.
Groot verschil is dat conventionele behandelingen om textiel brandwerend te maken, giftig zijn. Katoen dat de DNA-behandeling heeft ondergaan kan drie seconden aan de vlam van een gasbrander worden blootgesteld zonder dat het in brand vliegt.
Zilver-nanodeeltjes
Zilver-nanodeeltjes zijn nuttig vanwege hun antibacteriële werking. Kledingfabrikanten verwerken de deeltjes in hun kleding om zweetlucht tegen te gaan. Het is Japanse wetenschappers gelukt om de zilverdeeltjes te produceren met behulp van zalm-milt. DNA uit het milt diende daarbij als een soort mal, waarin de reacties plaatsvinden. Het is een simpele procedure, die de deur naar massaproductie zou kunnen openen, aldus de onderzoekers.
Overigens is het niet geheel toevallig dat juist Japanse onderzoekers aan de slag gaan met hom van de zalm. In het land geldt milt als een delicatesse.
Bron: Chemistry World, Gizmodo, Nature Polymer Journal | foto: wikimedia Commons
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
