Voor veel ondernemers met eigen vastgoed is verduurzamen al lang geen vrijblijvende keuze meer. Sinds 1 januari 2023 is energielabel C wettelijk verplicht voor kantoren groter dan 100 m². Toch voldeed begin 2025 nog altijd een aanzienlijk deel van het vastgoed niet aan deze minimumeis. Maar zakelijk vastgoed verduurzamen is niet alleen een verplichting en wie alleen focust op het afvinken van regelgeving, ziet mogelijk de grotere kansen over het hoofd. Verduurzamen kan ook een slimme investering zijn.
Is zakelijk vastgoed verduurzamen vooral een verplichting of juist een financiële kans? Dat was de centrale vraag in een recent webinar van Change Inc. in samenwerking met Eneco.
Van moeten naar willen
De noodzaak is duidelijk, benadrukten alle sprekers. Maar tussen noodzaak en actie ligt een ingewikkeld speelveld van investeringsafwegingen, kennisvragen en praktische belemmeringen. "Wat moet ik doen?" is de meest gestelde vraag.
Mieke Feenstra (Eneco): “Veel bedrijven zijn bezig met verduurzamen, maar vaak in losse stappen. Ze leggen zonnepanelen, plaatsen een warmtepomp of kiezen voor ledverlichting. Dit is goed, maar de échte winst zit in het geheel. Een integraal energieplan, waarin je isolatie, opwekking, opslag, verbruik én netcongestie in samenhang bekijkt.”
De belangrijkste leerpunten op een rij
Tijdens het webinar kwamen meerdere inzichten naar voren die voor vrijwel elke pandeigenaar relevant zijn:
- Begin met inzicht: Weten waar je staat en wat je doel is, is essentieel. Een energiescan of maatwerkadvies geeft houvast.
- Label C is niet het einddoel: Het is slechts de minimale wettelijke eis. Sturen op energielabel A of verder richting 'net zero' is verstandig. Niet alleen omdat handhaving toeneemt, maar ook omdat het financieel wat oplevert. Gemeenten beginnen steeds actiever te controleren. Boetes zijn nog zeldzaam, maar het komt eraan.
- Verduurzaming loont, mits integraal aangepakt: Een totaalaanpak waarin maatregelen op elkaar zijn afgestemd levert het meeste rendement (tot wel 8% IRR) op.
- Er zijn genoeg instrumenten om de investering behapbaarder te maken: Van subsidies en rentekortingen tot leasemodellen en programma’s rondom duurzaamheid vanuit de overheid.
- Verduurzaming verhoogt de waarde van vastgoed: Zeker bij verkoop of verhuur speelt dit een steeds grotere rol. Niet alleen relevant voor vastgoedbeheerders, maar ook voor pandeigenaren (pensioenpot)
Uitdagingen
Ondanks de mogelijkheden en voordelen, ervaren veel vastgoedeigenaren (zowel de institutionele belegger als de ondernemer met een eigen pand) de volgende uitdagingen:
- Financiële planning – Voor een optimale businesscase is professioneel advies over subsidies of fiscale regelingen essentieel.
- Gebrek aan kennis en complexiteit van het speelveld – Veel ondernemers weten simpelweg niet waar te beginnen of welke combinatie van maatregelen het meeste effect oplevert. Wet- en regelgeving verandert snel en subsidies zijn niet altijd eenvoudig aan te vragen.
- Het is niet de core business – Ondernemers focussen zich op eigen bedrijfsvoering. Verduurzaming staat niet bovenaan de lijst van prioriteiten.
- Tekort aan tijd en capaciteit – Ondernemers hebben vaak geen specifieke duurzaamheidsverantwoordelijke in huis.
- Losse maatregelen – Ondernemers zijn zich niet bewust van het feit dat losse maatregelen maar zelden een structurele besparing of verduurzaming opleveren. De oplossing is een integrale aanpak.
Drie tips voor het verduurzamen van zakelijk vastgoed
Mieke Feenstra (Eneco):
“Zorg voor inzicht en de stip op de horizon. Laat je goed informeren en ondersteunen. De techniek is beschikbaar, er zijn subsidies, en de businesscase is vaak positief. Kijk niet alleen naar wat moet, maar naar wat mogelijk is. Denk integraal: isolatie, opwekking en verbruik horen bij elkaar. Het gaat om de totaalaanpak op lange termijn.”
Merel Meerman (Rabobank):
“Zorg voor inzicht. In waar je pand nu staat én waar je naartoe wilt. En stel die stip op de horizon ambitieus. Begin met een roadmap, kijk naar financiering, en betrek je bank daar vroeg bij.”
Thomas Wellink (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, RVO):
“Wacht niet tot het perfect is. Wacht ook niet op een boete. Zet gewoon die eerste stap. Begin met inzicht in je verbruik. En kijk vervolgens naar partijen die je kunnen begeleiden. Er is meer hulp beschikbaar dan je denkt.”
Conclusie: Zowel noodzaak als kans
Verduurzamen van zakelijk vastgoed is vandaag de dag zowel noodzaak als kans. Wie het slim aanpakt en voor een totaaloplossing gaat, doet meer dan alleen maar voldoen aan wetgeving. Je verlaagt kosten, verhoogt de waarde van je pand en draagt bij aan een toekomstbestendige economie. Begin klein, denk groot. En vooral: begin nu.
Wil je de webinar terugkijken? Dat kan hier:
Dit artikel is gemaakt door een van onze expertredacteuren in samenwerking met onze partner Eneco. De genoemde oplossingen en mogelijkheden zijn indicatief; aan dit artikel kunnen geen rechten worden ontleend. Change Inc. werkt met partners die de klimaattransitie aanjagen. Zij kunnen cases presenteren waar anderen zich aan kunnen optrekken en zijn eerlijk over de uitdagingen. Niet één bedrijf is al 100 procent duurzaam, maar veel zijn onderweg. Dankzij ons partnermodel zijn onze artikelen gratis toegankelijk voor iedereen. Benieuwd naar hoe wij werken? Klik hier.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in