Het onderzoeksinstituut Fraunhofer onderzocht verschillende scenario’s voor bijmenging. Bij het meest extreme scenario, waar er 20 procent waterstof bij het gas gaat, scheelt dat slechts 7 procent van de CO2-uitstoot van gasgebruik. Dat komt omdat waterstofmoleculen minder energie bevatten dan aardgasmoleculen. Een kuub waterstof levert dus minder op dan een kuub aardgas, waardoor de klimaatwinst relatief beperkt is.
Het is veel efficiënter om waterstof ‘spijtloos’ in te zetten, schrijven de onderzoekers. Groene waterstof als vervanging van grijze waterstof in de industrie. Groene waterstof voor staal, voor scheep- en luchtvaart. Daar zijn geen goede duurzame alternatieven voor. Voor aardgas uit pijpleidingen zijn die er vaak wel; denk aan de warmtepomp of inductiekookplaten voor huizen.
De Duitsers zijn niet de eersten die zien dat bijmengen geen goed idee is. Het Britse Imperal College en het Pan-europese Joint Research Centre zagen ook al de risico's, meldt Wattisduurzaam.
Hogere energierekening
Toch is bijmengen voor veel overheden een realistische optie voor vergroening. Het aanleggen van een nieuw netwerk voor waterstof is veel te duur, terwijl bijmengen relatief eenvoudig kan. Het Fraunhofer waarschuwt echter dat de technische aanpassingen om waterstof in relevante hoeveelheden met gas te mengen ook al prijzig zijn. De energierekening van burgers zal dan ook stijgen.
Uiteindelijk is het grote probleem de beschikbaarheid van groene waterstof. De komende decennia is groene waterstof niet overvloedig voorradig. Er moeten immers nieuwe duurzame stroomparken komen om de waterstof te maken, en dat kost tijd en geld. De waterstof die er wél is, moet je inzetten op plekken waar geen alternatieven zijn. Zet je in plaats daarvan in op bijmenging, dan kan de vervuilendste industrie minder snel groen worden. Bovendien is er een risico op een ‘lock-in-effect’, waardoor aardgas langer dan nodig een brandstof blijft.
Gasunie waarschuwt voor lock-in
Dat lock-in-effect is ook een vrees van Marijke Kellner, manager energiesysteem en expert systeemintegratie van Gasunie. “Het kan zijn dat je – als de infrastructuur nog niet beschikbaar is – even een overbrugging nodig hebt. Maar je moet ontzettend oppassen geen lock-in krijgt.” Volgens Kellner is dat het grote risico van inzetten op bijmenging.
In Nederland bestaat subsidie voor bijmengen van waterstof in aardgas. Deze valt onder de energie-investeringsaftrek en subsidieert de aanpassingen die nodig zijn om installaties (zoals pijpleidingen) geschikt te maken voor waterstof. Het is onduidelijk of en hoeveel geld er al naar dit soort projecten ging.
Volgens Kellner zouden we in Nederland zoveel mogelijk moeten inzetten op pure waterstof. Het hoofd gasnetwerk is hier namelijk veelal parallel. “We hebben op heel veel trajecten twee, drie, soms wel zeven leidingen naast elkaar liggen. Doordat Groningen steeds minder gebruikt gaat worden, kunnen delen van het netwerk komende jaren beschikbaar worden gemaakt voor waterstof.” Het enige probleem: als je op wijkniveau komt, loopt er maar één leiding. Daar zou dan in een klap een overstap van gas naar waterstof moeten plaatsvinden. Hiermee lopen pilotprojecten in Hogeveen en Goeree-Overflakkee.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
