Verkiezingen: de klimaatplannen van alle grote partijen op een rij

Op 22 november stemt Nederland voor een nieuwe zetelverdeling in de Tweede Kamer. Hoe willen de verschillende partijen de klimaatcrisis eigenlijk aanpakken? Wat zijn hun standpunten op het gebied van duurzaamheid? De afgelopen weken dook Change Inc. de verkiezingsprogramma's in om dat uit te zoeken. Nog niet zeker op welke partij je wil stemmen? Lees hier een opsomming van alle klimaatplannen.

VERKIEZINGEN 1

Dit artikel bevat een greep uit de klimaatstandpunten van twaalf politieke partijen, op alfabetische volgorde. De redenaties bij de opgesomde standpunten zijn partij-eigen en worden niet aangevuld met fact checks of reflecties door Change Inc. Ook het historische stemgedrag van de partijen in de Tweede Kamer komt niet aan bod.

De standpunten van partijen kwamen eerder al aan bod in een drieluik over de verkiezingen. Om de betreffende artikelen te lezen, kan je op de naam van een partij klikken.

BBB

  • De nationale CO2-heffing voor vervuilende bedrijven die onder het Europese emissiehandelssysteem (ETS) vallen, moet worden afgeschaft.
  • Burgers en ondernemers moeten actief worden betrokken bij verduurzaming, bijvoorbeeld door het oprichten van lokale energiecoöperaties waar geïnvesteerd wordt in duurzame initiatieven.
  • Grote energieverbruikers, zoals datacenters, moeten zich dicht bij energiebronnen huisvesten.
  • De voorgestelde afbouw van de salderingsregeling wordt opgeschort tot 2030 en tot 5 miljoen huishoudens hun zonnepanelen hebben terugverdiend.
  • Kolencentrales worden niet gesloten tot er betrouwbare alternatieven zijn. Er moet worden geïnvesteerd in kernenergie.
  • Er komen geen nieuwe windmolenparken op zee en land bij. Wel wordt zonne-energie bevorderd, omdat daar nog plek voor is op daken.
  • De BBB ziet mogelijkheden voor waterstof- en biogasinstallaties bij agrarische bedrijven.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin de BBB werd belicht.

CDA

  • De investeringen in wind- en zonne-energie, biomassa, waterstof, biogas, aardwarmte, aquathermie en schone brandstoffen moet worden doorgezet. Ook moet worden doorgegaan met de bouw van kerncentrales en moet worden ingezet op kleine, modulaire reactoren.
  • Er moet meer geld komen voor natuurbeheer en het herstel van biodiversiteit.
  • Omdat er te veel is gevraagd van de bodem, moet strenger worden toegezien op het lozen van chemische stoffen, moet er meer ruimte komen voor geïntrigeerde gewasbescherming en moeten biologische beschermingsmiddelen sneller worden toegelaten.
  • Privéjets en hun passagiers die Schiphol gebruiken als overstap, gaan ook vliegbelasting betalen. Andere belastingen, zoals de accijns op kerosine, moeten Europees worden geregeld. Verder moet worden ingezet op duurzame varianten van kerosine en vaart worden gemaakt met elektrisch vliegverkeer.
  • Het streefjaar voor de beoogde stikstofreductie blijft op 2035 staan. Alle sectoren moeten daaraan een evenredige bijdrage leveren: luchtvaart, verkeer, scheepvaart, industrie en landbouw.
  • Omdat landbouw volgens het CDA aan de basis staat van onze cultuur, moet er voor de land- en tuinbouw voldoende grond beschikbaar blijven. Daarom krijgen vruchtbare landbouwgronden een beschermde status.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin het CDA werd belicht.

ChristenUnie

  • Omdat het kosteloos retourneren van online-aankopen bijdraagt aan ongeremde consumptie, moeten consumenten zelf de retourkosten van pakketjes betalen.
  • Er moet 250 miljoen euro beschikbaar komen voor zonne- en windenergie, met daarbij oog voor de natuur en de visserij. Hoewel die energievormen de voorkeur hebben boven kernenergie, zal ook kernenergie nodig zijn om kolen- en gascentrales uit te faseren.
  • Als de kosten voor netverzwaring niet door netbeheerders zelf kunnen worden betaald, stort de overheid geld bij. Hiertegenover staan dan wel publieke aandelen.
  • De ChristenUnie steunt het EU-plan om versneld de CO2-uitstootrechten in het emissiehandelssysteem in 2040 naar nul af te bouwen. Ook moet er een hogere CO2-prijs komen in Nederland, die bedrijven prikkelt om te verduurzamen.
  • Er komt een heffing op de stikstofemissies in de veehouderij, waarbij het onvermijdelijke deel vrijgesteld wordt.
  • Er wordt extra geld vrijgesteld voor de uitbreiding en het herstel van natuur. In Nederland komt er tenminste 80.000 hectare natuur bij.
  • De btw voor het openbaar vervoer gaat naar 0 procent. Er komt ook geen spitsheffing en de Intercity Direct-toeslag verdwijnt.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin de ChristenUnie werd belicht.

D66

  • Fossiele subsidies moeten zo snel mogelijk worden afgeschaald. Daarbij komt een eerlijker belastingmodel waarbij arbeid wordt beloond, en de uitstoot van schadelijke stoffen wordt beboet.
  • De energietransitie vraagt om arbeidskrachten met specifieke kennis. Er moet een leerbudget beschikbaar worden gemaakt voor werknemers om zich bij- of om te scholen.
  • In 2035 moet de productie van elektriciteit CO2-vrij zijn. Om dat te realiseren, kunnen er geen energiebronnen worden uitgesloten. Ook kernenergie niet. Maar: kernenergie is duur, niet hernieuwbaar en zorgt voor gevaarlijk afval.
  • D66 maakt zich hard voor de opslag van energie in batterijen, en voor de opslag van warmte en waterstof. In groene waterstof moet worden geïnvesteerd. Maar omdat die op dit moment nog schaars is, moet de nadruk op de industrie komen te liggen en minder op woningen en auto’s.
  • Er moet een landelijk ‘klimaatticket’ komen dat goedkoop toegang biedt tot bus, tram, metro en trein. Verder worden elektrische auto’s gestimuleerd met subsidies en belastingvoordelen, en worden ze verplicht bij leasecontracten.
  • Omdat Nederland de hoogste veedichtheid heeft van Europa, moeten we stoppen met de grootschalige bio-industrie. De veehouderij werkt met behulp van stimulerende maatregelen toe naar een duurzamer en diervriendelijk model. Er komt een specifieke subsidie voor jonge en biologische boeren om hen aan te moedigen in de transitie.
  • Kweekvlees moet zo snel mogelijk in de supermarkt komen.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin D66 werd belicht.

Forum voor Democratie

  • Het Parijsakkoord moet worden opgezegd, wind- en zonneparken moeten worden ontmanteld en men moet doorgaan met het gebruik van fossiele brandstoffen.
  • Er moet worden ingezet op de bouw van twee nieuwe kernreactoren. Ook moet worden geïnvesteerd in onderzoek naar gesmoltenzoutreactoren (thorium).
  • Het stikstofbeleid moet geheel van tafel. De agrarische sector moet worden behouden en er mogen geen boeren worden uitgekocht.
  • Er moet niet worden ingezet op de eiwittransitie.
  • Meer natuurgebieden moeten worden opengesteld voor recreanten.
  • De verwaarlozing en mishandeling van dieren moet ernstiger worden bestraft.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin het FvD werd belicht.

GroenLinks-PvdA

  • Iedereen moet kunnen profiteren van zonne-energie. Zonnepanelen worden verplicht voor de eigenaren van grote gebouwen, en er worden extra middelen vrijgemaakt om mensen met een laag inkomen aan zonnepanelen te helpen.
  • De bouwsector moet een zo laag mogelijke ecologische voetafdruk hebben. Daarom moet biobased- en natuurinclusief bouwen worden aangemoedigd.
  • Tegen de tijd dat nieuwe kerncentrales operationeel kunnen zijn, is het aanbod van wind- en zonne-energie al groot genoeg. De inzet op kernenergie is dus niet nodig.
  • Het Nederlandse vliegverkeer moet krimpen. Er komt een vliegbelasting die oploopt naarmate mensen meer vliegen. Ook stoppen we met nachtvluchten en met vluchten van korter dan 750 kilometer waarvoor een treinverbinding bestaat.
  • In 2040 is de netto-CO2-uitstoot van de industrie afgenomen naar nul.
  • Er komt een einde aan de bio-industrie. De huisvesting voor landbouwdieren moet voldoen aan de hoogste normen voor dierenwelzijn en volksgezondheid.
  • Om de natuur te herstellen, moeten we grote vervuilers in de landbouw uitkopen. Als niet genoeg boeren dat vrijwillig willen, zal er overgegaan moeten worden op verplichte uitkoop.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin de PvdA werd belicht.

Nieuw Sociaal Contract

  • De stikstofuitstoot moet zijn teruggedrongen in 2035. Boeren krijgen wel meer ruimte om te bepalen hoe zij die emissienormen gaan halen. We moeten stoppen met de huidige aanpak die gericht is op het opkopen van piekbelasters volgens het Aerius-model (dat de stikstofneerslag in Natura 2000-gebieden berekent).
  • Kernenergie levert een onmisbare bijdrage aan een CO2-vrij energiesysteem. Er moeten twee nieuwe kerncentrales komen. Ook moet worden ingezet op Small Modular Reactors.
  • NSC is tegen zonneparken op goede landbouwgronden en tegen windparken op land.
  • De energietransitie moet voor huishoudens en bedrijven betaalbaar zijn. Daarom wordt het Klimaatfonds geschrapt en wordt er door middel van de Rijksbegroting gekeken naar innovatieve manieren om de transitie te versnellen.
  • Landbouw moet in Nederland een pilaar blijven. De melkveestapel zal iets kleiner worden, maar zal ruimte geven voor de duurzame ontwikkeling van jonge boeren. Er komen geen vergunningen voor nieuwe megastallen.
  • Schiphol moet zich, binnen geldende geluids- en luchtkwaliteitsnormen, ontwikkelen tot een internationale hub voor lucht- en treinverkeer. Het voorstel om geen nachtvluchten meer te organiseren, wordt ondersteund. In internationaal verband wil NSC pleiten voor btw op vliegtickets en accijns op kerosine.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin NSC werd belicht.

Partij voor de Dieren

  • Nederland neemt een voortrekkersrol in het toezien op de wereldwijde uitvoering van de klimaatdoelen van Parijs. De belasting op CO2 wordt verhoogd en uitgebreid naar alle sectoren. Daarnaast komt er een extra winstbelasting voor fossiele energiebedrijven.
  • Kernenergie en biomassa moeten door de Europese Unie niet langer als hernieuwbare en duurzame energiebronnen worden aangemerkt. Nederland bouwt dan ook geen nieuwe kerncentrales.
  • Het aantal dieren in de veehouderij krimpt met minstens 75 procent. Ook komt er een taks voor slachthuizen. Er moet afstand genomen worden van landbouwvormen die geen duurzaam doel dienen, en er wordt geen belastinggeld meer uitgegeven aan technologische middelen om de milieuschade van de veehouderij in te dammen.
  • Overheden en uitvoeringsorganisaties moeten uiterlijk in 2027 zijn overgestapt naar een duurzame bank.
  • Er komen fiscale voordelen voor het opwekken van duurzame energie op wijkniveau, en het opslaan hiervan in buurtbatterijen of -warmtepompen.
  • De Europese Unie moet stoppen met zich maandelijks van Brussel naar Straatsburg te verplaatsen. Dit bespaart veel geld en CO2.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin de PvdD werd belicht.

PVV

  • Nederland moet stoppen met wind- en zonne-energie, en doorgaan met het gebruik van kolen- en gascentrales.
  • De gaskraan in Groningen gaat dicht, en wordt in de Noordzee verder open gedraaid.
  • Er moeten nieuwe kerncentrales worden gebouwd.
  • Er moet geen vlieg- en vleestaks worden ingevoerd.
  • We moeten stoppen met biomassa.
  • Nederland moet zich terugtrekken uit het Klimaatakkoord van Parijs.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin de PVV werd belicht.

SP

  • Om het klimaatprobleem op te lossen, moet kapitalisme worden teruggedrongen. Consumentenbelastingen op vervuilende maatregelen (zoals vliegen en plastic) raken welvarende mensen niet in de portemonnee, en zijn dus geen goed idee.
  • Er komt een CO2-heffing die alle vervuilende bedrijven moeten betalen. Er gelden daarbij geen vrijstellingen.
  • Kernenergie kan nu niet als energiebron worden ingezet, omdat er geen milieuvriendelijke manier is om met het radioactieve afval om te gaan. Houtgestookte biomassa moet worden vermeden vanwege gezondheidsredenen.
  • De bio-industrie moet stoppen, en dat moeten degenen die hebben gebaat bij de schaalvergroting betalen. Daarnaast moet de landbouw duurzamer worden, en daar hebben we meer in plaats van minder boeren bij nodig.
  • De stikstofuitstoot moet afnemen. Provincies die zich tegen de gedwongen uitkoop van boeren keren, krijgen de vrijheid om andere oplossingen door te voeren.
  • Er moet worden geïnvesteerd in het openbaar vervoer. Om het openbaar vervoer goedkoper te maken, wordt de btw daarop geschrapt. Ook wil de SP uiteindelijk toewerken naar een OV-systeem dat voor iedereen gratis is.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin de SP werd belicht.

Volt

  • Alle uitzonderingen bij een CO2-heffing voor de industrie worden weggenomen. Dit wordt Europees aangepakt.
  • Waterstof en gas moeten door de Europese Unie gezamenlijk worden ingekocht.
  • Het CO2-reductiepercentage van 100 procent in 2040 wordt in de wet vastgelegd. Daardoor is het geen streven meer, maar een harde norm.
  • Volt wil inzetten op innovatieve en duurzame energieopslag. Daarbij wil zij dat de overheid optreedt om investeringen in zulke technologieën te stimuleren.
  • Korteafstandsvluchten tot 650 kilometer worden verboden. Schiphol mag vanaf 2026 nog maar 400.000 vluchten per jaar faciliteren. Er moeten treinverbindingen worden aangelegd tussen populaire Europese routes.
  • Ook megastallen moeten worden verboden. Daarnaast moet niet worden ingezet op technologieën die de transitie naar duurzame landbouw in de weg staan, zoals emissie-arme veestalsystemen.
  • In gebieden waar de trein geen goed alternatief biedt, wil Volt busstroken op snelwegen bouwen. Daar kunnen de hele dag snelbussen gaan rijden.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin Volt werd belicht.

VVD

  • We moeten vasthouden aan het doel om klimaatneutraal te zijn in 2050.
  • Nederland moet voorop gaan lopen wat betreft kernenergie. De bouw van twee grote kerncentrales wordt doorgezet, en er worden plannen gemaakt voor nog twee reactoren.
  • De belastingvrijstelling voor lucht- en scheepvaartbrandstoffen wordt afgeschaft. Ook komt er een Europese kerosinebelasting.
  • In 2031 is er 21 gigawatt aan windenergie op zee gepland; die lijn wil de VVD doortrekken naar 2040.
  • De veilige gaswinning op de Noordzee moet worden versneld. De gaswinning in Groningen wordt gestopt.
  • De energiebelasting gaat omlaag.
  • Omdat mensen zelf moeten kunnen beslissen over de verduurzaming van hun koophuis, komt er geen energielabel-verplichting voor koophuizen.

Klik hier voor het oorspronkelijk artikel waarin de VVD werd belicht.

Change Inc.

schrijf je in voor de nieuwsbrief

Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!

Schrijf je nu in

Nieuws & Verhalen

Changemakers

Bedrijven

Events


Producten & Diensten


Lidmaatschap

Inloggen

Nieuwsbrief & Memberships


Over Change Inc.

Over ons

Waarom Change Inc.

Team

Partnerships & Adverteren

Werken bij Change Inc.

Pers & media

Onze partners

Contact

Start

Artikelen

Changemakers

Bedrijven

Menu