Plastic van suikerbiet maakt bieten-businesscase voor boeren rond

Het zijn zware tijden, vertelt Cosun Beet Company-CEO Paul Mesters in de vroege ochtend aan de telefoon. Energie is duur, materiaal is duur, arbeid is duur. In zulke tijden een innovatieve fabriek bouwen is niet makkelijk. Hij wil maar zeggen: de uiteindelijke beslissing om een bioraffinaderij voor de resten van suikerproductie te bouwen is nog niet gemaakt.

Maar eigenlijk hoopt Mesters er wel erg op. “Als we het nu niet doen, moet het project voorlopig de koelkast in”, zegt hij. “Er is nu enorm momentum in de markt. Bedrijven als Unilever willen heel graag overstappen op grondstoffen met een natuurlijke oorsprong. Dan kunnen ze plastic, gemaakt van olie, vaarwel zeggen.”

Restproducten uit suikerbiet

En dat is precies waar de Cosun Beet Company in wil stappen. Vroeger heette dit bedrijf de Suiker Unie; de meeste inwoners van stad Groningen zullen de fabriek bij Hoogkerk wel kennen. Maar de naam verraadt het al: het bedrijf wil nu meer doen dan alleen maar suiker maken van suikerbieten. De restproducten - vooral bietenpulp - moeten ook hoogwaardig gebruikt worden. Dat levert geld op én het is duurzaam. Zeker als het minder milieuvriendelijke spullen zoals plastic vervangt.

Het bedrijf werkt al veel langer aan dit soort initiatieven. “We zijn al tien jaar bezig met deze innovatie. Daardoor hebben we ook een voorsprong op de rest van de markt.” Het betekent echter ook dat Mesters niet veel kan vertellen over hoé de raffinage van pulp werkt.

Lees ook dit verhaal over wat je allemaal kunt met een suikerbiet

Geen afval

Dat bietenpulp is niet waardeloos; als ik het afval noem, corrigeert Mesters me meteen. “We maken er al heel lang veevoer van en er zijn meer toepassingen. Maar we willen dingen doen die hoogwaardiger zijn, en die meer geld opleveren.” Want natuurlijk speelt de economische kant een belangrijke rol. Zeker nu, door inflatie en geopolitieke spanningen, alles duurder wordt. Mesters: “De prijs van een suikerbiet is 40 euro per ton, terwijl voor de boer alle middelen om te verbouwen meer kosten. Suiker is een internationale, enorme markt waarin grote prijsstijgingen moeilijk zijn.” Een boer moet 45 euro krijgen per ton, wil hij rondkomen.

Door slimme dingen te maken van de pulp is zo’n hogere prijs mogelijk. Polyacrylaat is een plasticsoort die de industrie nu veel gebruikt. Cosmetica en schoonmaakmiddelen kunnen niet zonder. Maar het is fossiel van aard, en biobased is nu helemaal in. Dat er een vervanger uit pulp kan worden gemaakt is dus een uitkomst.

Suikerbieten als melkkoeien

De fabriek moet, als hij er komt, 5 procent van de pulp die Cosun Beet Company produceert in Groningen, kunnen verwerken. Dat komt neer op 30.000 ton pulp per jaar. Op termijn kan dat nog meer worden. “Maar we gebruiken vooral de vezels uit de pulp. Van wat er overblijft, kunnen we in de toekomst nog meer nuttige dingen maken”, legt Mesters uit. Hij vergelijkt het met de melkindustrie; boeren maken kaas, maar gebruiken daarna ook de wei en de lactose nog nuttig.

Natuurlijk zal de fabriek aan de moderne duurzame eisen voldoen. Het proces om van pulp ‘groene toepassing’ te maken vereist geen absurde temperaturen. De raffinaderij kan dus op groene stroom draaien, en dat moet ook gebeuren. ”Een kleine voetafdruk is een randvoorwaarde om dit project van de grond te krijgen”, zegt Mesters.

Patenten vrijgeven

Omdat Cosun Beet Company al jaren onderzoek doet naar hightech toepassingen van bietenpulp, willen ze hun kennis niet zomaar delen met de concurrentie. Maar zou dat, met het oog op duurzaamheid niet beter zijn? Mesters twijfelt. “Natuurlijk wil je iedereen vooruit helpen. Maar wij moeten ook onze investeringen terugverdienen.” Wat wel zou kunnen, is dat ze de kennis voor andere gebieden aan suikerbedrijven verkopen.