“Zonder deze materialen is de transitie naar duurzame energieopwekking en -gebruik niet mogelijk”, benadrukt Peter Bongaerts, beleidsdirecteur bij ondernemersorganisatie FME.
Daarom is een tool ontwikkeld die inzicht geeft in de leveringszekerheidsrisico’s van kritische grondstoffen zoals kobalt en lithium. De ‘grondstoffenscanner’ van het ministerie van EZK en de maakindustrie werd vandaag gelanceerd.
Lees ook: Blockchain ingezet voor eerlijke mijnbouw
Grondstoffenschaarste en prijzen
Een beperkte beschikbaarheid en sterk beïnvloedbare prijzen maken grondstoffen soms kwetsbaar. Dit brengt risico’s mee voor bedrijven, die van deze grondstoffen afhankelijk zijn. Niet alle bedrijven zijn zich echter bewust van deze risico’s.
“MKB-bedrijven importeren vaak niet direct de grondstoffen maar kopen producten, halffabricaten en modules waarin de grondstoffen zijn verwerkt”, legt Mattheus van de Pol, secretaris Nederlandse grondstoffenstrategie bij de het ministerie van EZK uit. “de grondstoffenscanner laat zien welke materialen in bepaalde producten zitten en welke risico’s daar aan verbonden zijn.”
De risico’s zijn van economische en maatschappelijke aard. Zo heeft de grondstof kobalt onlangs nog laten zien hoe snel prijzen kunnen stijgen. De grondstof wordt gebruikt voor de productie van accu’s voor elektrische auto’s. Een toename in de vraag naar elektrische auto’s leidde tot verviervoudiging van de kobaltprijs in de laatste twee jaar.
Lees ook: Autofabrikanten proberen langetermijn-levering van kobalt en lithium veilig te stellen
Hoe werkt de grondstoffenscanner?
De grondstoffenscanner laat voor een product zoals een telefoon zien welke materialen gebruikt zijn. Daarbij geeft het informatie uit welke landen deze materialen komen en wordt een risicoprofiel per 
materiaal gepresenteerd. Risico’s omvatten exportrestricties, kwaliteit van bestuur in bronlanden, humanitaire omstandigheden en milieu-impact. Bovendien worden schommelingen in historische prijzen weergegeven.
Als er risico’s blijken te zijn kunnen bedrijven direct in actie komen om deze te verlagen. “Dit handelingsperspectief is een belangrijk element”, vindt Van de Pol, “de scanner geeft suggesties om eventuele risico’s te verlagen.” Hiervoor is kennis van de Nederlandse Vereniging van Inkoopmanagement op het gebied van inkoopstrategieën gebruikt.
Grondstoffenscanner verhoogt bewustzijn
Serge Kornuyt, algemeen technisch manager bij aannemer Kornuyt is enthousiast over de grondstoffenscanner. Kornuyt vindt het belangrijk dat het bewustzijn over de schaarste van grondstoffen toeneemt bij bedrijven. “Bovendien is het belangrijk vanuit de gedachte van de circulaire economie. We kunnen namelijk geen grondstoffen blijven gebruiken die al verspild zijn.”
De grondstoffenscanner is ook internationaal goed ontvangen. Zo hebben Duitsland en de Europese Commissie interesse om aan te haken.
Interview| Foto: Adobe Stock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in