Leestijd 5 minuten

Hoe digitale houtbouw twee problemen in een keer oplost

Duurzaamheid wordt meer en meer gezien als een verdienmodel. Ook in de bouw. Gelukkig maar, want deze sector neemt nog steeds maar liefst 40 procent van de gehele CO2-uitstoot in Nederland voor haar rekening en heeft daarnaast te maken met een uitdaging: een tekort van een miljoen woningen dat in 2030 opgelost moet zijn. Peter Driessen richtte het bedrijf Respace op waar Eldin Fajkovic lead architect werd, een bedrijf dat een deel van de oplossing kan zijn. De sleutel: hout - en kinderspeelgoed K’nex.

Schermafbeelding 2021 07 28 om 16 09 21
De constructies van Respace zijn demontabel en herindeelbaar (foto: Respace)

Investeerder Peter Driessen en architect Eldin Fajkovic werkten tot 2020 bij Sustainer Homes, een bedrijf dat woningen en werkruimtes bouwt waarbij tenminste 90 procent op CO2 wordt bespaard. Beiden stonden daar aan de wieg van een nieuwe manier van bouwen: hout in combinatie met CNC-freestechniek.

Fajkovic: “Het begon met een opdracht vanuit Sissy Boy voor hun hoofdkantoor in Amsterdam. Ze konden alleen een lege opslagloods vinden en uiteindelijk hebben we daar met houten constructies nieuwe verdiepingen en kamers ingebouwd. Het is een mini-dorp geworden in een bestaand gebouw.”

Fajkovic en Driessen zagen in deze bouwmethode een oplossing voor bestaande uitdagingen in de bouwsector. Driessen: “Als je kijkt naar de enorme CO2-belasting en de grote vraag naar woningen, wisten we dat dit veel mogelijkheden biedt voor, zoals wij dat noemen, inbreiding.” Inbreiding: omdat Respace woningen of kantoren bouwt ín bestaande gebouwen. 

Eeuwenoude en nieuwe technieken

Driessen startte vorig jaar met Sebastiaan Hameleers en Bennie Eeftink het bedrijf Respace, waarin Fajkovic lead-architect werd. Fajkovic legt hun bouwmethode in simpele bewoordingen uit. “Het is als het kinderspeelgoed K’nex voor volwassenen. We werken met een modulair systeem, met houten liggers en staanders die op locatie in elkaar passen als een puzzel.”

In een leegstaand object tekent het team van architecten onder leiding van Fajkovic eerst digitaal de nieuwe ruimtes in. Deze data en tekeningen sturen ze door naar de productiepartner die er houten onderdelen van maakt met freesmachines. Alle houten elementen krijgen een QR-code en een eigen paspoort. Fajkovic: “We zijn eigenlijk een bouw én technologiebedrijf. We willen zoveel mogelijk automatiseren en combineren: nieuwe digitale productiemethoden met eeuwenoude houtbouw technieken.”

“We zijn eigenlijk een bouw én technologiebedrijf”

Driessen vult aan: “Ik kom oorspronkelijk uit de game-industrie en zet die ervaring nu ook in. We maken een schetsontwerp, een definitief ontwerp en met een druk op de knop worden alle elementen gemaakt.” Als alles op locatie wordt afgeleverd, past het als een puzzel in elkaar. Driessen: “Het is als een Ikeakast. Je hebt veel tijdwinst, hoeft niet meer te zagen en je kunt alles ook weer uit elkaar halen. Daardoor kun je gedurende het gebruik flexibel omgaan met je ruimte.” 

Prijsstijging grondstoffen

Driessen ziet niet alleen tijdwinst in de bouw, maar legt ook het voordeel uit van het gebruik van hout. “Hout slaat CO2 op, in plaats van dat het CO2 uitstoot, zoals cement.” Het hout wordt gehaald uit duurzaam beheerde bossen in Scandinavië, garandeert hij, waar evenveel wordt gekapt als dat dat er bijgeplant wordt. “En zolang bomen groeien, slaan ze CO2 op.”

“Hout slaat CO2 op, in plaats van dat het CO2 uitstoot”

Dat Respace met hout werkt, bracht dit jaar gelijk een uitdaging met zich mee. In 2021 is de houtprijs namelijk enorm gestegen. Driessen: “De reden was dat veel mensen thuiszaten in de coronatijd en daarom gingen klussen. Gelukkig is dat nu weer aan het afnemen.” Fajkovic merkte ook dat aanvankelijk niet iedereen in het vak voor dit bouwmateriaal was te porren. “Klanten, ontwikkelaars, architecten, iedereen moest eraan wennen. Maar het komt de laatste jaren meer en meer terug als normaal bouwmateriaal, omdat mensen de voordelen inzien.”

Twee vliegen in een klap

Respace is in een jaar tijd gegroeid van 2 naar 25 mensen. Ze zien nog veel kansen om een volgende stap te maken. In Nederland alleen al, staat 30 miljoen vierkante meter leeg in de vorm van oude kantoren, kerken en opslagruimtes. Een van de dromen die ze hebben, is om in leegstaande ruimtes woningen te maken voor mensen die als vluchteling wachten op een status. Daarom hebben ze contact met Rijksbouwmeester Floris Alkemade en het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) hierover.

“Net als in veel landen zie je in Nederland nog altijd een grote trek naar de steden”

Als deze mensen doorstromen naar een eigen huis, kunnen na vijf jaar starters deze betaalbare woningen betrekken. Zo biedt de aanpak van Respace dus een snelle oplossing voor de woningnood. Driessen: “Net als in veel landen zie je in Nederland nog altijd een grote trek naar de steden. En uitbreidenden steden gaan ten koste van platteland. Daarin zit onze toegevoegde waarde: wij herbouwen ruimtes ín de stad.”

Driessen doelt daarmee op het probleem van de miljoen woningen die volgens de overheid gebouwd moeten worden in de komende tien jaar. Deze zijn nodig om de geschatte bevolkingsgroei en de opmars van meer alleenstaande gezinnen een dak boven het hoofd te bieden. Maar die groei kent een toppunt, zo wordt geschat. Ook daar is Respace op voorbereid, want hun constructies zijn demontabel en herindeelbaar. “Alles is herbruikbaar, ook als er jarenlang in gewoond is.”

Negeren of er iets mee doen

Fajkovic ziet nu hoe er meer en meer onderzoek wordt gedaan naar biobased bouwmaterialen, zoals hennep, gras, stro en hout. “Dat is interessant voor Nederlandse boeren. Ik zie een win-win, want we kunnen in Nederland natuurlijk veel materialen verbouwen, in plaats van bijvoorbeeld koeien te houden.”

“Ik ben dertig jaar oud en voel de urgentie”

“De bouwsector zorgt wereldwijd voor een derde van de CO2-uitstoot. Dan heb je twee keuzes: negeren of er iets mee doen. Ik kan het niet negeren, omdat het direct impact heeft op mijn leven. Ik ben dertig jaar oud en voel de urgentie. Als we doorgaan met bouwen op de huidige – of eigenlijk oude – manier, dan doen we onszelf de das om.”

Lees hier meer over houtbouw op Change Inc. en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen!

Change Inc.

schrijf je in voor de nieuwsbrief

Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!

Schrijf je nu in

Nieuws & Verhalen

Changemakers

Bedrijven

Events


Producten & Diensten


Lidmaatschap

Inloggen

Nieuwsbrief & Memberships


Over Change Inc.

Over ons

Waarom Change Inc.

Team

Partnerships & Adverteren

Werken bij Change Inc.

Pers & media

Onze partners

Contact

Start

Artikelen

Changemakers

Bedrijven

Menu