Een shirt zonder wrok: dit zijn de meest verantwoorde modemerken

Fashion Revolution meet de transparantie van bedrijven op een aantal factoren, van arbeidsomstandigheden van medewerkers tot de milieudruk van hun kleding en de mate van recycling. Daarnaast keek de index dit jaar extra naar de gevolgen van de pandemie, en in hoeverre bedrijven daardoor minder oog hadden voor hun medewerkers en het milieu. Ook gendergelijkheid en duurzaam materiaalgebruik kregen dit jaar extra aandacht.

Fashion Revolution bekijkt de 250 grootste modemerken ter wereld. Dit zijn de bedrijven die de meeste impact kunnen maken, hoewel er natuurlijk tal van kledingbedrijven zijn die kleinschaliger het goede voorbeeld geven (zoals Yumeko en Mud Jeans). Dit is de top 5:

• OVS

Dit Italiaanse kledingmerk, dat jaarlijks meer dan 1,5 miljard euro omzet, voert de lijst aan. Zij scoren gemiddeld 78 procent qua transparantie. Daardoor steken ze met kop en schouders uit boven het gemiddelde, dat op slechts 23 procent ligt. OVS zegt op de website dat in 2025 90 procent van de kleding een kleinere voetafdruk moet hebben dan het had in het vorige decennium. Daarnaast moet het katoen minimaal voor 85 procent biologisch zijn en moeten spullen van spijkerstof met zo min mogelijk water worden geproduceerd. Sinds 2016 heeft OVS ook een recycleprogramma, waar je gebruikte kleding bij het bedrijf in kan leveren; jaarlijks komt er zo 1200 ton terug.

• H&M

Deze modegigant oogste de laatste jaren veel kritiek als een van de grootste daders op het gebied van fast fashion: kleding die gemaakt is om kort te dragen dan weer weg te gooien. Maar H&M betert zijn leven: er komt meer biologisch katoen in de winkels, het moedigt klanten aan om kleren te repareren, bezorgt met elektrische vervoersmiddelen en heeft zelfs een speciale recyclingmachine, die kleding terugbrengt tot de oorspronkelijke materialen.

• The North Face en Timberland

Op een gedeelde derde plek staan twee bekende merken: The North Face en Timberland. Ze scoren 66 procent volgens Fashion Revolution. Timberland profileert zich graag met het feit dat de schoenen heel lang mee gaan. Dat is een vorm van duurzaamheid, want als je lang met een paar doet ontstaat er minder afval. The North Face scoort qua ‘commitments’ voor de toekomst, hoewel ze op dit moment nog weinig vergaande duurzame maatregelen hebben genomen in hun bedrijfsvoeren.

• C&A en Vans

Op een gedeelde vierde plek: Hollands Glorie in de vorm van C&A en het Amerikaanse skatemerk Vans. C&A heeft een uitgebreide duurzaamheidspagina, waar valt te lezen dat het zowel qua klimaat iets doet (door zich aan te sluiten bij initiatieven voor beter katoen), als voor de mensen. Dat laatste moet wel ‘in overleg met de toeleveranciers’. C&A scoort relatief hoog voor een kledingzaak die het goedkopere deel van de markt bedient. Maar juist omdat het zo’n grote impact heeft, en transparant probeert te zijn over wat er wel en niet mogelijk is, staat het hoog.

• Zeeman en Hema

Hoewel ze de top 5 niet halen, staan twee andere Nederlandse bedrijven ook expliciet genoemd in de samenvatting van Fashion Revolution: Zeeman en HEMA. De eerste is een van de grootste stijgers ten opzichte van vorig jaar. De tweede daalt juist. Waar dat aan ligt, zegt de lijst niet. Vermoedelijk heeft HEMA het slecht gedaan tijdens covid of was het niet transparant over hoe het met de pandemie omging. Zeeman steeg met maarliefst 13 procent; mogelijk omdat het sinds de vorige meting het akkoord van Bangladesh, voor betere omstandgheden in de modesector, ondertekende. De merken staat nu op 36 (HEMA) en 23 (Zeeman).

Al met al laat het rapport vooral zien dat de sector als geheel nog veel te doen heeft. De gemiddelde score was 23 procent, en bekende merken als Fila, Mexx, New Yorker en DKNY scoorden allemaal 0 procent. Volgens Fashion Revolution is openheid over waar je de kleding vandaan haalt, wat de uitstoot is en hoe je omgaat met mensen de eerste stap naar een duurzamere industrie. Als de bedrijven zelfs op het gebied van transparantie blijven steken, kan het lang duren voor deze sector helemaal duurzaam is.