Dat blijkt uit onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) onder vijftien kleine innovatieve voedselbedrijven. In het onderzoek worden bedrijven als Remeker Kaas, Buitengewone Varkens en Willem & Drees beschouwd als koplopers in vernieuwende methoden en producten in de voedselsector.
Volgens het PBL werken deze bedrijven met natuurlijke oplossingen, kopen zij lokaal in en werken zij samen met voedselgemeenschappen bij de verwerking van biologische of streekgebonden producten. Deze aanpak zorgt volgens het planbureau voor producten met een eigen identiteit. Daarnaast kan de werkwijze bijdragen aan bijvoorbeeld de bodemvruchtbaarheid, het sluiten van kringlopen en agrobiodiversiteit, zo valt te lezen.
Duurzame innovatie
Het PBL benadrukt echter dat kleine voedselbedrijven de sector nog niet volledig kunnen verduurzamen. Dat komt volgens het bureau door hun beperkte marktaandeel en het feit dat niet alle oplossingen op grotere schaal toepasbaar zijn. Toch spelen deze innovatieve ondernemers een belangrijke rol.
Zo dagen ze de grote bedrijven in de voedselsector uit tot innovatie en verduurzaming, aldus het PBL. De kleine bedrijven concurreren op de waarde van het product in plaats van op de kostprijs. “Er ontstaat een marktdynamiek tussen deze uitdagers en de marktleiders van het voedselsysteem. Zonder deze kracht zal de voedselsector minder snel veranderen, terwijl de noodzaak om te verduurzamen groot is”, schrijft het planbureau.
Duurzaam businessmodel
Ondanks dat de kostprijs van duurzamer geproduceerd voedsel vaak hoger is dan van gangbare producten, is dat echter niet voldoende om duurzame productie rendabel te maken, stel het PBL verder. Voor een levensvatbaar verdienmodel zouden ondernemers dan ook op andere aspecten moeten innoveren.
Voorbeelden daarvan zijn pachtconstructies met nieuwe financieringsvormen en coöperaties tussen klanten en producenten. Daarnaast ziet het PBL kansen voor directe verkoopkanalen en duurzame voedselnetwerken op regionaal niveau.
Wet- en regelgeving
Verder kan de overheid duurzame voedselbedrijven stimuleren via wet- en regelgeving en instrumenten voor innovatie, stelt het PBL. Te denken valt aan vernieuwende samenwerkingsverbanden tussen lokale overheden en bedrijven en een verlaagd btw-tarief voor duurzame producten. Met een Garantstelling Marktintroducties Innovaties stelt de overheid zich daarnaast garant, zodat bedrijven geld kunnen lenen bij de bank.
Bron: Planbureau voor de Leefomgeving | Foto: U.S. Department of Agriculture, via Flickr Creative Commons (Cropped by DuurzaamBedrijfsleven)
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
