Eerder deze maand dook er ineens een opvallend onderzoek op dat werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Ecology & Evolution. Wetenschappers van de Nagoya Universiteit in Japan ontdekte dat de oceanen op aarde miljarden jaren geleden (ergens tussen de 1,8 en 3,8 miljard jaar geleden om precies te zijn) niet blauw, maar groen waren.
De groene kleur hadden de oceanen te danken aan een ingewikkeld, chemisch proces dat samenhangt met een overvloed aan ijzer in het water in combinatie met de komst van complexe organismen die via fotosynthese zuurstof in de atmosfeer pompten. Zuurstof reageert met ijzer en slaat neer als roestachtige deeltjes. Deze deeltjes absorberen blauw licht, terwijl rood licht wordt geabsorbeerd door water. De dominante kleur die dan overblijft, is groen.
Kleuren in de toekomst
De resultaten gaven de wetenschappers ook inspiratie om te onderzoeken welke kleur de oceanen in de toekomst kunnen krijgen. Stijgt het zwavel- en daalt het zuurstofgehalte in de atmosfeer, bijvoorbeeld door verhoogde vulkanische activiteiten, dan kunnen paarskleurige bacteriën in oceanen dominant worden.
Opmerkelijk
Soms stuit je als redactie op nieuws waarbij een wenkbrauw omhoog schiet. Die ene vreemde innovatie, een onverwacht effect van klimaatverandering of een staaltje menselijke onhandigheid. Opmerkelijk dus. In deze rubriek deelt Change Inc. de opmerkelijkste vondst van afgelopen week.
Intensieve landbouw en erosie
Een ander scenario is dat de oceanen meer rood kleur kleuren. En anders dan bij vulkaanuitbarstingen heeft de mens hier meer invloed op. Rode algen gedijen namelijk goed op plekken waar veel kunstmest de zee in stroomt. Dit zie je nu al bij kustgebieden met intensieve landbouw en riolering nabij. Ook kan roodkleurig ijzer het water instromen door erosie van gesteente langs rivieren, een proces dat versneld wordt door bijvoorbeeld ontbossing.
Meer biodiversiteit
Dan verscheen er deze week nog een ander onderzoek in Nature over veranderende kleuren in de meest noordelijk gelegen gebieden. Wetenschappers monitorden de afgelopen veertig jaar namelijk de plantengroei in het noorden van Canada, Alaska en Scandinavië en ontdekten dat toendragebieden steeds groener worden. Dit komt doordat struiken oprukken naar plekken waar het warmer wordt. Opmerkelijk genoeg verwachten wetenschappers dan ook dat de biodiversiteit op deze plekken gaat toenemen.
Korstmos verdwijnt
Normaal gesproken wordt klimaatverandering geassocieerd met de afname van biodiversiteit, maar in dit geval is een toename evenmin reden voor een feestje. Het ecosysteem van toendra’s is zo kwetsbaar dat een kleine verschuiving al grote gevolgen kan hebben. En als planten aan de wandel gaan, verschuiven ook andere organismen. Zo verdrijven struiken het korstmos dat daar al decennia groeit en als voeding dient voor de kariboe. En als de kariboe verdwijnt heeft dat weer impact op lokale gemeenschappen die leven van deze rendiersoort.
Voorbode voor grote verandering
"Al deze veranderingen die we waarnemen, beperken zich niet tot het Noordpoolgebied”, zegt Garcia Criado, een van de onderzoekers tegen The Guardian. “We zien ze hier, maar de gevolgen reiken veel verder dan de grenzen van de regio. We willen deze veranderingen begrijpen. En dan moeten we ons erop voorbereiden. Want de vraag is niet of ze zich zullen voordoen, maar wanneer."
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in