5 duurzame energieoplossingen in de gebouwde omgeving

In het energielandschap van 2050 zal de traditionele rolverdeling tussen gebruikers en leveranciers steeds verder vervagen. De stad van de toekomst draait om verbindingen; tussen kleine en grote gebruikers, tussen gebruikers en producenten, tussen consumenten en handelaren en tussen apparaten en batterijen.

“Het opwekken van genoeg energie is niet het probleem. De grootste uitdaging ligt in het koppelen van het moment van opwek aan het moment van verbruik”, zegt Ooms. Deze vijf oplossingen zorgen ervoor dat in de stad van de toekomst iedereen op het juiste moment van duurzame energie wordt voorzien.

1.      Huishoudens en industrie als ecosysteem voor energie

Huishoudens en de industrie zijn nu gescheiden werelden als het gaat om het opwekken en gebruiken van energie. Ooms verwacht dat dat in de stad van de toekomst verandert. “Zie de gebouwde omgeving als een ecosysteem, waarbij die verschillende partijen met elkaar in verbinding staan. Op momenten dat de industrie bijvoorbeeld weinig energie verbruikt, kunnen huishoudens daar gebruik van maken.”

'Wanneer de industrie weinig energie verbruikt, kunnen huishoudens daar gebruik van maken'

Met behulp van slimme technologie kan vraag en aanbod voor die verschillende spelers op elkaar worden afgestemd. De overheid zou de regelgeving daarop moeten afstemmen, vindt Ooms. “We vertrouwen onze smartphone massaal allerlei data toe, maar een slimme meter vinden we ineens heel spannend. Natuurlijk is het terecht dat er zorgen zijn over de privacy. Maar als we vraag en aanbod op elkaar af willen stemmen, dan is het belangrijk dat onze elektrische auto, de warmtepomp of de zonnepanelen zelf communiceren met het energienet.”

Lees ook: 'Stedelijke ontwikkeling niet los te zien van energie, data en innovatie'

2.      De auto als opslagbatterij

De auto biedt een prachtige mogelijkheid om de momenten van opwek en verbruik aan elkaar te koppelen. Dat we het straks met minder auto’s moeten gaan doen en dat we de auto’s die we bezitten beter moeten gaan benutten is duidelijk. Maar mobiliteit en energie zijn in de stad van de toekomst onlosmakelijk met elkaar verbonden, zegt Ooms. “De elektrische auto is een rijdbare batterij. Door flexibel om te gaan met het laden van die auto’s, kunnen we energie opslaan en gebruiken wanneer we het nodig hebben.”

Een manier om te zorgen dat autobezitters hun auto ook zo gaan inzetten is het belonen van flexibiliteit. “Ik geloof er zeker in dat de vervuiler moet betalen, ik denk dat dat een gezonde trigger is. Maar dat zou niet alleen moeten gaan over het soort energie dat je gebruikt, maar ook de momenten waarop je dat wilt doen. Als je continu je elektrische auto opgeladen wilt hebben, dan vind ik het logisch dat je iets meer betaalt dan een consument die zijn auto aanbiedt als buffer.”

Ooms ziet het als een platform waarbij gebruikers betalen voor de mate van zekerheid die zij willen. “Op dit moment is de grootste kostendrager voor energie ook voorspelbaarheid. Hoe meer fluctuaties op het grid, hoe duurder je stroom is. En hoe meer hernieuwbare energie, hoe groter die fluctuaties worden.”

Lees ook: Flexibiliteit als goud in de energietransitie

3.      De consument als energiehandelaar

Betaalbaarheid blijft een belangrijk issue om de energietransitie te laten slagen. Ooms zou daarom meer mogelijkheden willen scheppen voor consumenten om als verkoper stroom aan te bieden. Consumenten krijgen nu bijvoorbeeld geen certificaat voor de groene stroom die ze opwekken. Ooms vraag zich af: “Waarom niet? Zo’n certificaat vertegenwoordigt op de markt wel een waarde. Als je wilt dat consumenten op individueel niveau gaan meedoen, dan helpt het als zij daar ook financieel rendement uit kunnen halen.”

Lees ook: Hoe de 'AirBNB van energie' de wereld verovert

Ook hierin ziet Ooms een taak voor de overheid weggelegd. De energiewet is namelijk gebaseerd op het traditionele energiemodel met een centrale productiecapaciteit. “Dat model gaat nu ondersteboven, want mensen gaan het zelf doen. Regelgeving moet de juiste randvoorwaarden scheppen. Nu hobbelt de energiewet achter de feiten aan.”

'Duurzame impact wordt steeds belangrijker voor consumenten'

4.      De community als basis van de energiemarkt

Het platform van Powerpeers draait om communities. “Als individu beweeg je je in verschillende sociale kringen door het leven. Die kringen bieden allemaal haakjes om op je eigen niveau actief deel te nemen aan de energietransitie”, legt Ooms uit. Een voorbeeld is de Brabantse gemeente Uden, waar in 2018 een park met 43.000 zonnepanelen werd geopend. De stroom wordt via het platform van Powerpeers lokaal verdeeld onder 3.500 huishoudens in Uden en omstreken.

Een bedrijf zou bijvoorbeeld het kantoorpand kunnen volleggen met zonnepanelen en in het weekend, wanneer er geen energiebehoefte is, de stroom kunnen leveren aan de medewerkers. “Andersom geldt dat natuurlijk ook; wanneer iedereen op het werk is, kan de stroom die thuis opgewekt wordt aan het bedrijf worden geleverd.”

Powerpeers levert een soortgelijke oplossingen nu al aan scholen, waarbij ouders via het platform energie kunnen afnemen bij de school van hun kinderen. “Ouders betalen daarvoor nauwelijks iets extra’s, maar hebben daar wel een goed gevoel bij, omdat ze bijdragen aan een duurzame toekomst én aan de school. Wij zien dat die impact steeds belangrijker wordt voor consumenten.”

5.      De energieleverancier als facilitator

Een transparante energiemarkt zorgt volgens Ooms voor eigenaarschap bij energiegebruikers. “In de supermarkt kun je bij steeds meer producten achterhalen waar het vandaan komt. En ook in de kledingindustrie willen we de waardeketen kunnen traceren om er zeker van te zijn dat er geen kinderarbeid aan te pas komt. In de energiewereld is dat er nog niet. Het is weinig transparant als je in november met een certificaat energie afneemt van een zonnepaneel, terwijl het driekwart van de maand donker is.”

Zelf geeft Powerpeers dat inzicht via het platform, waar vraag en aanbod gekoppeld worden op basis van een tijdsgebonden match. Gebruikers zien op welke dagen hun vaste energiebron niet kan leveren en waar hun stroom op die momenten dan wel vandaan komt. Powerpeers verkoopt het platform inmiddels ook als whitelabel product aan andere partijen. “Als je wilt dat consumenten duurzamere keuzes maken, dan moet je hen eerst onderwijzen en vertellen wat de mogelijkheden zijn. Vervolgens moet je die mogelijkheden faciliteren.”

Is er in de stad van de toekomst nog ruimte voor de traditionele energieleverancier? Ja, zegt Ooms, maar wel in een andere rol. Energieleveranciers zullen samen minder energie produceren en verkopen. In plaats daarvan moeten zij het energieverkeer tussen verschillende bronnen en gebruikers faciliteren. Daarnaast fungeren zij als achtervang wanneer er te weinig zon of wind is. “Snel oproepbaar vermogen blijft belangrijk, vooral in de bestaande gebouwde omgeving”, zegt Ooms. Wel eisen consumenten dan dat die energie duurzaam en lokaal is opgewekt.

Bron & portretfoto: Powerpeers | Hoofdbeeld: Adobe Stock