Golfenergie maakt comeback: Symphony Wave Power staat klaar voor de doorbraak

Golfenergie is allesbehalve nieuw. Al in de jaren 70 van de vorige eeuw werden testen uitgevoerd met deze technologie. Maar waar de ontwikkeling van zon- en windenergie in een stroomversnelling raakte, bleef de golf als energiebron op een zandbank steken. Op dit moment zorgt deze technologie nog maar voor 1 megawatt aan groene energie, wereldwijd. En dat mag best opvallend genoemd worden.

Ga maar na: in veel zeeën en oceanen gaat het water immers non-stop heen en weer en moet er dus voldoende potentie zijn om hier een deel van onze energie vandaan te halen. Zou je denken.

Van de tekentafel naar een testfaciliteit

Fred Gardner stelde dat al in de vroege jaren 90 al vast. Hij ontwikkelde, bouwde én testte in 2004 al een 2 megawatt installatie, maar tot een commerciële toepassing kwam het niet. Daar lijkt nu verandering in te komen. Meerdere initiatieven op het gebied van golfenergie zijn in een teststadium en verkennen de markt.

Symphony Wave Power, het bedrijf dat Gardner in 2015 oprichtte, zet nu ook een belangrijke volgende stap: van componenten testen naar een pilot met een compleet systeem. Op het droge, dat nog wel. Zo wil het bedrijf op voorhand zoveel mogelijk risico’s uitsluiten. Laten we de technologie van deze start-up eens onder de loep nemen. Die is gebaseerd op het principe van een zogeheten 'point absorber'. Een drijvend lichaam, bevestigd aan de zeebodem, beweegt op en neer door de golven. 'Deze beweging drijft een turbine aan via een ingenieus systeem van een elastisch membraan en een vloeistofkamer. Daarmee wekken we op een heel slimme manier energie op', vertelt Sander Poppes, die werd aangesteld als CEO van het bedrijf. 'Een golf van een halve meter zorgt er namelijk al voor dat de floater drie meter slag maakt: 1,5 meter omhoog en 1,5 meter omlaag.'

Onderhoudsarm ontwerp

Onderhoud is een cruciaal aspect voor het laten slagen van dit businessmodel. Het gaat immers om bewegende delen die jarenlang in het zoute water liggen. Slijtage ligt daarmee op de loer en dat maakt van robuust ontwerpen een absolute noodzaak. 'De technologie die wij ontwikkeld hebben, kent relatief weinig onderdelen en is daarmee onderhoudsarm. Alles wat je er niet in stopt, kan ook niet stuk gaan. Dit maakt of breekt de businesscase. Als je namelijk drie keer per jaar naar de Symphony toe moet om een onderdeel te vervangen, dan kan het kostentechnisch niet uit', aldus CTO Bas Vosbergen. De grootste storingsrisico's zitten in de elektronica. Symphony Wave Power heeft alle printplaten, stekkertjes en stroomcircuits daarom in één box gestopt. 'Mocht er een probleem zijn, dan hoeven we alleen de box uit het water te vissen en niet de hele turbine omhoog te halen. Ook dat scheelt in kosten.'

Duurzame stroom voor kustgemeenten

Na jaren van tekenen, rekenen en ontwerpen, is de installatie van Symphony Wave Power klaar om getest te worden. Poppes denkt nog ruim een jaar nodig te hebben voor de volgende stap en dat is een pilot onder water. Het prototype dat nu getest wordt is speciaal ontwikkeld voor de golfpatronen in de Noordzee. 'Het meeste potentieel zien we in het gebied bij de Waddeneilanden. Daar zijn de golven het hoogst en kunnen we de meeste energie opwekken. Met een kleine 5.000 systemen denken we dat het mogelijk is om alle kustgemeenten van Nederland van duurzame stroom te voorzien.'

Uiteindelijk wil het bedrijf ook een grotere variant gaan ontwikkelen die geschikt is voor oceanen. Maar waar moeten die turbines eigenlijk gaan komen? Het meest voor de hand liggend zijn de wateren rondom de offshore windparken. Hier liggen namelijk kabels om de duurzaam opgewekte stroom naar de wal te krijgen. 'Zo kun je golfenergie op een heel kostenefficiënte manier toevoegen aan offshore wind. We hebben berekend dat je de bestaande infrastructuur op die manier tot 60 procent beter kunt benutten', aldus Poppes.

Boorplatformen elektrificeren

Toch zijn het niet alleen bedrijven en huishoudens aan wal die Symphony Wave Power als potentiële afzetmarkt ziet. Het bedrijf denkt op termijn ook boorplatformen te kunnen elektrificeren. Volgens Poppes lopen daarover al gesprekken met geïnteresseerde partijen. Die kunnen met de groene golfstroom hun operatie verduurzamen. 'En als we na jaren van door-ontwikkelen in staat blijken om deze technologie op grote schaal te kunnen uitrollen, dan zien we met golfenergie ook een toekomst voor offshore waterstofproductie.' Maar zover is het dus nog niet.

Eerst moet er nog worden proefgedraaid, zowel boven als onder water. En dan is er nog de prijskwestie. 'Dit soort nieuwe technologieën maakt doorgaans dezelfde learningcurve door. In het begin ben je nog relatief duur, maar bij elke verdubbeling van de capaciteit dalen de kosten met zo'n 15 procent. Wij denken met ongeveer 1.000 werkende systemen concurrerend te kunnen zijn met de prijs van windenergie.'

Nu heeft de startup uit Velsen vooral geld nodig. Er zijn eerder al investeerders uit de regio aan boord gestapt, maar voor het verkrijgen van een certificering en het optuigen van een eerste productiefaciliteit is het bedrijf op zoek naar minimaal 1,5 miljoen euro. Concrete toezeggingen Symphony Wave Power nog niet, maar Poppes bevestigt wel dat er concrete gesprekken lopen. 'Anderhalf miljoen, dat is een relatief klein bedrag voor een potentiële miljardenmarkt.'