Eerst maar even wat niet helpt, dan kom ik daarna uit op wat wel lijkt te helpen. In tijden van nood leer je je vrienden pas echt kennen, want die oplossing lijkt toch echt te komen uit de koker van het IMF, verrassend genoeg. Het Internationaal Monetaire Fonds zette van oudsher in op economische hervormingen en begrotingsdiscipline, maar richt zich nu ook op klimaatverandering, omdat het voor het IMF sinds een tijdje serieus geldt als grote bedreiger van de wereldeconomie. Maar daarover zometeen meer.
Wat niet helpt is de relativering van de welgestelde die zich nergens meer zorgen over hoeft te maken en daar heel arrogant en lui van geest van wordt. Het type dat met de dictie van Maarten van Rossem bromt: ‘Hoezo hittegolf? Ik herinner me de zomer van 1976 in Nederland, toen was het pas warm en hoorde je toen iemand over klimaatverandering?’ Bewijs uit het ongerijmde waar niemand iets mee opschiet, maar de invloed van dergelijke beweringen gaat er nog altijd in als Gods woord in een ouderling.
Wat ook tegenwerkt is het gelijk dat de verlichte voorhoede keer op keer probeert binnen te halen. ‘Ik roep al jaren wat we nu wereldwijd om ons heen zien gebeuren, de wereld staat in brand en niemand lijkt het door te hebben’; behalve ik dan, lees je er achteraan. Het zijn de intellectuelen die hun neus ophalen voor oplossingen, onder het mom dat dat ‘hun taak niet is.’ Ze willen zich vooral laten voorstaan op de onmetelijke voorsprong die ze inmiddels op het gepeupel hebben genomen. Constructieve uitwegen bedenken hoort daar niet bij.
Wat al helemaal niet helpt zijn geruststellende woorden die je niet waar kunt maken en daardoor averechts uitwerken. De Gasunie dacht met een mooie boodschap de rust te bewaren, ‘Ook als Rusland de gaskraan dichtdraait, is er genoeg gas’, maar kreeg het deksel op de neus. Als je de analyse goed las, zag je waar het scheef zat. Zeker als je je de lessen Economie I op de middelbare school nog herinnerde. Daar leerde je wat de ceteris paribus clausule inhield: ‘de waarde van verklarende factoren die niet in het model zijn opgenomen, wordt constant verondersteld.’ (Ensie encyclopedie). Door alle voorbehouden in de conclusie is het statement van de Gasunie alleen maar onrustmakender voor huishoudens en bedrijven. De Telegraaf zette een paar dagen later niet voor niets deze kop op de voorpagina: ‘Rusland trekt gasstrop aan. Nieuwe energiecrisis.’
In dit oplaaiende conflict kun je als leidinggevende partij maar beter koersvast blijven. Dat doe je door je richting aan te passen aan nieuwe inzichten en die koers met iedereen te delen. Het IMF zet in een eenvoudig te downloaden handzaam en overtuigend rapport (The Great Carbon Arbitrage) van 60 pagina’s uiteen dat de energietransitie veel geld kost, maar nog meer oplevert (‘a net total gain of 77.89 trillion US dollars). Dat is 1,2 procent ‘of current world GDP every year until 2100.’ NRC sprak met een van de auteurs, die zegt dat deze wereldwijde transitie kans van slagen heeft als rijke landen solidair zijn met arme landen en de particuliere sector in financieringsconstructies treedt met overheden. Het zou wel eens het baanbrekendste rapport van de laatste jaren kunnen zijn.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
