Kritische reacties op coalitieakkoord uit duurzaamheidswereld: 'Dit akkoord ademt vooral angst voor verandering'

Na een half jaar gesteggel lijkt de kogel door de kerk: er komt een kabinet met PVV, VVD, NSC en BBB. Sindsdien stromen vanuit alle hoeken van de samenleving reflecties binnen op het hoofdlijnenakkoord, ook van organisaties die zich bezighouden met duurzaamheidsvraagstukken. Een greep uit hun reacties.

Getty Images 1800367355
Volgens de Vogelbescherming bedrijft het nieuwe kabinet 'struisvogelpolitiek'. | Credit: Getty Images

Nederlandse Vereniging Duurzame Energie

De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) neemt een positieve houding aan. Het klimaatbeleid is namelijk niet door de shredder, zoals PVV-leider Geert Wilders wel in zijn verkiezingsprogramma had staan. Ook vindt de NVDE het goed nieuws dat de partijen willen inzetten op een eigen, duurzame energieproductie.

“Door het wettelijk doel van 55 procent CO2-reductie in 2030 te herbevestigen, het klimaatfonds te behouden en de wens voor meer energieonafhankelijkheid te benadrukken, blijft de inzet van het klimaatbeleid nagenoeg hetzelfde”, schrijft de organisatie. “Om dit waar te maken moeten de nieuwe bewindspersonen vol aan de bak met de uitvoering: het sneller realiseren van duurzame-energieprojecten en energie-infrastructuur.”

Wel maakt de NVDE zich zorgen over de belastingkorting op fossiele energie en het schrappen van de verplichte installatie van een warmtepomp. “Om het tempo in de energietransitie te houden en de afhankelijkheid van fossiele energie af te bouwen zijn onder meer in de gebouwde omgeving alternatieve maatregelen nodig. Hier ligt een belangrijke klus voor de nieuwe ministers. De NVDE werkt graag samen om tot praktische en uitvoerbare oplossingen te komen.”

Vogelbescherming

Volgens de Vogelbescherming is het coalitieakkoord een ramp voor de natuur. De organisatie benadrukt dat de Nederlandse natuur er slecht aan toe is, en verwijt de coalitiepartners ‘struisvogelpolitiek’ (pardon the pun).

Karsten Schipperheijn, directeur van de Vogelbescherming, laat weten: “De plannen die er nu liggen zijn ontluisterend en zijn een grote stap achteruit. Zonder gezonde natuur is er geen toekomst voor boeren en komt ook de gezonde leefomgeving met schone lucht, veilig drinkwater en ons unieke cultuurlandschap in het geding. Waar blijft de hoop, lef en trots als het om onze Nederlandse natuur gaat? Deze struisvogelpolitiek kunnen we ons niet langer veroorloven.”

Greenpeace en Wereldnatuurfonds

Milieuorganisatie Greenpeace gebruikt in zijn reflectie ook de term struisvogelpolitiek. In de ogen van directeur Andy Palmen blijkt uit het akkoord dat de formerende partijen de klimaat- en biodiversiteitscrisis willen negeren en voor zich uit willen schuiven. “Dit akkoord ademt vooral angst voor verandering en wil een wereld behouden die in werkelijkheid niet meer bestaat. In plaats van met lef te kiezen voor maatregelen die de problemen echt gaan oplossen, worden er valse beloftes gedaan die de natuur en het klimaat niet helpen. Je kunt de natuurcrisis niet oplossen door het aantal Natura 2000 gebieden te verminderen. Meer gaswinning in de kwetsbare Noordzee is geen oplossing voor de klimaatcrisis. Op deze manier raken we alleen maar verder van huis.”

Het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) denkt er hetzelfde over. Volgens de natuurorganisatie wordt de natuur als basis voor de brede welvaart van mens en dier door de plannen van het aanstaande kabinet versloft. “Door in te grijpen op het Transitiefonds, Klimaatfonds en het Nationaal Groeifonds vervallen essentiële investeringen in verduurzaming en blijft de druk op biodiversiteit en waterkwaliteit onverminderd hoog”, laat WWF-NL weten.

“Het plan om Natura 2000-gebieden te herzien, zal niet zorgen voor sterke natuurgebieden als vervuilers ondertussen meer ruimte krijgen. Het Wereld Natuur Fonds is positief over de hernieuwde aandacht voor het programma Ruimte voor de Rivier, waarbij de natuur als bondgenoot wordt ingezet op het waarborgen van waterveiligheid en drinkwatervoorziening. Maar de grote bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking zijn zorgelijk. Deze bezuinigingen treffen niet alleen arme gemeenschappen, maar ook de bescherming van regenwouden en koraalriffen die belangrijk zijn voor hun levensonderhoud.”

Techniek Nederland

Techniek Nederland, een branchevereniging van technische dienstverleners, installatiebedrijven en detailhandels, kijkt met gemengde gevoelens naar het hoofdlijnenakkoord. Aan de ene kant is de organisatie blij dat er weer een kabinet op het bordes zal staan. Maar Techniek Nederland maakt zich ook zorgen, met name om het terugdraaien van de verplichting om vanaf 2026 cv-ketels verplicht door warmtepompen te vervangen.

“We hebben als sector afspraken gemaakt met de overheid en verwachten van de overheid dat zij die afspraken nakomt”, zegt directeur Doekle Terpstra. “Dit is een ondoordacht besluit. We hebben met elkaar de schouders gezet onder het verlagen van de CO2-uitstoot. Installatiebedrijven en zelfstandig ondernemers hebben veel geld, tijd en energie gestoken in opleidingen en de industrie heeft de productiecapaciteit verhoogd. Door dit terug te draaien brengt het kabinet een hele sector in de problemen. Dit moet echt van tafel.”

Techniek Nederland ziet bovendien dat er in het akkoord geen afspraken staan over het stimuleren van technisch beroepsonderwijs. Dat vindt de organisatie wel erg nodig. “Slagen we er niet in om méér technici aan het werk te krijgen, dan loopt ons land letterlijk vast.”

Wel vindt de organisatie het positief dat het aanstaande kabinet bestaande klimaatdoelen in stand wil houden en dat het netcongestie wil aanpakken. “We hopen dat de samenstelling van de ministersploeg niet te veel tijd in beslag gaat nemen”, zegt Terpstra. “De technieksector wil graag snel aan tafel met de betrokken bewindslieden om afspraken te maken waarmee het land verder komt.”

Europese Commissie

In het coalitieakkoord staat een hoop punten waarvoor de partijen naar Brussel zullen moeten reizen voor goedkeuring. Met name de aanpassingen van het migratie- en stikstofbeleid vergen uitzonderingen op Europees beleid. Het is nog maar de vraag of de coalitie die zal krijgen. Een woordvoerder van de Europese Commissie vertelde de NOS dat de kans niet groot is.

“Je kan je niet onttrekken aan EU-wetgeving. In het verleden, toen de EU-verdragen tot stand kwamen, hebben bepaalde landen opt-outs (uitzonderingen, red.) bedongen. Maar wij werken hier op basis van bestaande verdragen en wetgeving.”

Dutch Green Building Council

Stichting Dutch Green Building Council (DGBC), een landelijke organisatie die zich inzet om de gebouwde omgeving te verduurzamen, ziet positieve punten, maar is ook kritisch. Hoewel verschillende duurzaamheidsmaatregelen blijven bestaan vanwege internationale afspraken, biedt het coalitieakkoord niet de versnelling die het graag had willen zien.

In het akkoord wordt ingezet op klimaatadaptatie, met name bij dijken en rivieren. Maar volgens Jan Kadijk, manager Kennis en Innovatie bij DGBC, moet er ook aandacht uitgaan naar de gebouwde omgeving: “Als we onze steden prettig en leefbaar willen houden dan moet onze fysieke leefomgeving grondig worden voorbereid op het veranderend klimaat. Want aan die rijdende trein van de klimaatverandering gaat dit kabinet niets veranderen. Zet dan maar vol in op het toevoegen van meer waterberging en groen in de stad,”

Lees ook:

Change Inc.

schrijf je in voor de nieuwsbrief

Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!

Schrijf je nu in

Nieuws & Verhalen

Changemakers

Bedrijven

Events


Producten & Diensten


Lidmaatschap

Inloggen

Nieuwsbrief & Memberships


Over Change Inc.

Over ons

Waarom Change Inc.

Team

Partnerships & Adverteren

Werken bij Change Inc.

Pers & media

Onze partners

Contact

Start

Artikelen

Changemakers

Bedrijven

Menu