Hoe kan op Europees niveau het bedrijfsleven gestimuleerd worden duurzaam te ondernemen?
“Het leuke is dat heel veel grote bedrijven daar zelf op dit moment al een business case in zien. Ze zien dat duurzaamheid een echte markt is en dat producten verduurzaamd moeten worden.Europa kan door bedrijven met elkaar, met overheden en met onderzoeksinstellingen te verbinden een rol spelen in de verduurzaming van het bedrijfsleven. Het uitdelen van geld is natuurlijk niet het enige wat Europa doet.
“Verder speelt beleid natuurlijk een grote rol. De auto-industrie is bijvoorbeeld enorm geïnnoveerd door het wettelijk begrenzen van de CO2-uitstoot. De EU zette de maximale C02-uitstoot op een ambitieus laag niveau, waardoor de automobielindustrie niet anders kon dan met veel zuinigere motoren te komen.”
Er zijn diverse stakeholders op het gebied van duurzaamheid: de overheid, het bedrijfsleven, NGOs, etc. Bij welke partij moet nu het initiatief liggen?
“Ik denk dat de burger een vergeten schakel is. De burger kan inventief zijn door op verschillende manieren energie op zijn huis te besparen en zelfs te produceren. Er zijn veel belemmeringen voor burgers om zelf te ondernemen.
“Een burger kan op dit moment bijvoorbeeld de energie die hij te veel produceert, niet zomaar kwijt óf hij krijgt er niet voor betaald. En als huurder zet je niet zo snel een zonnecel op je dak. Je moet het collectief inzetten om zonnecellen goedkoper te maken. Dan kunnen ‘Janneke en Martijn’ de investering veel sneller terugverdienen.
“Misschien kunnen ook banken voortaan een interessantere lening geven aan huiseigenaren die hun woning isoleren. Wanneer de energieprijzen toenemen zitten ‘Janneke en Martijn’ er warmpjes bij zonder dat hun financiële situatie onder druk komt te staan.”
Innovatie speelt een belangrijke rol in duurzaamheid. Hoe kan de EU innovatie stimuleren?
“We moeten een grootser en meeslepender beleid op poten zetten. Ik merk dat de Nederlandse overheid nogal solo gaat in Europa, vooral op innovatiebeleid. Innoveren moet juist op grote schaal gebeuren, en daar is Europa erg geschikt voor. Een goed voorbeeld is de financiering voor innovatieve start-ups. Start-ups lopen op dit moment tegen verschillende barrières aan om een startkapitaal te verkrijgen.
“In de VS heb je netwerken van business angels (individuen die start-ups van klein kapitaal voorzien, red.) en durfkapitaal die hiervoor kunnen zorgen. In Europa heb je die ook wel, maar het leeft hier wat minder. De Amerikaanse netwerken weten waar de interessante ontwikkelingen liggen om in te investeren. Ook in Europa moeten en kunnen we financiers verbinden.”
Hoe ziet een duurzaam Europa er in 2020 in het ideale geval uit, en welke rol heeft Nederland daarin gespeeld?
“Nederland heeft de ideale infrastructuur om een voorbeeldland te kunnen worden voor recycling en cradle-to-cradle. Maar om zo ver te zijn in 2020 moeten we wel alles op alles zetten, negen jaar is snel voorbij. Op dit moment leggen we de verantwoordelijkheid voor hergebruik bij de consument. Ik pleit voor meer lease-constructies, waarbij de producent verantwoordelijk wordt voor de gehele levensloop van zijn product.
“Neem mobiele telefoons: je koopt de belminuten in en krijgt daar een telefoon in bruikleen bij. Sluit je een nieuw abonnement af, dan breng je de telefoon terug naar de winkel. De producent kan uit de gebruikte telefoon vervolgens waardevolle grondstoffen terugwinnen. Zo stimuleer je hergebruik.”
Wat doet u zelf aan duurzaamheid?
“Ik eet geen vlees, dat scheelt veel. Per slot van rekening trekt intensieve veehouderij een zware wissel op het milieu. Daarnaast fiets ik heel veel en neem ik vaak de trein en ander openbaar vervoer.
“Ik trok laatst de prullenbak open en zag dat mijn man een kapot wifi-apparaat er in had gegooid. Ik trok wit weg, want dit is precies wat ik de hele tijd roep: die apparaten verdwijnen veel te gemakkelijk in de vuilnisbak. Het is heel belangrijk te kijken naar het goed opleiden van mensen. Het begint en eindigt bij de consument.”
Morgen belt DuurzaamBedrijfsleven.nl met VVD-Europarlementariër Hans van Baalen. "Veilige kernenergie is een stap naar duurzaamheid".
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in