Hoe komt windstroom van de Noordzee aan land?

Op regelmatige afstand van elkaar steken gele palen een meter of tien boven het kalme water van de Noordzee. Het zijn de fundamenten van de 140 windmolens die gezamenlijk het windpark Hollandse Kust Zuid zullen vormen. Het park, dat door energiebedrijf Vattenfall wordt gebouwd moet in 2023 klaar zijn en zal dan een hoeveelheid duurzame energie opwekken die gelijk staat aan het jaarverbruik van meer dan twee miljoen huishoudens.

Het windpark Hollandse Kust Zuid is ook een proeftuin voor het bevorderen van biodiversiteit. Lees hier hoe

Grootste windmolens

De windmolens die op de gele palen komen, hebben elk een vermogen van 11 megawatt en zijn daarmee de grootste die ooit op deze schaal zijn geïnstalleerd. De turbines worden onderling met een kabel verbonden en aangesloten op het transformatorplatform van Tennet dat iets verderop in zee staat.

De grijze bovenkant van het platform werd in Dubai gemaakt en is afgelopen week in zijn geheel op de gele onderkant geplaatst. Om dit aan de wereld te laten zien, is TenneT met een schare aan journalisten en fotografen uitgevaren.

“Daar wonen nu ongeveer honderd man”, zegt Marco Kuipers, bij TenneT verantwoordelijk voor alle grote projecten op zee. Hij wijst naar het werkschip dat met vier dikke palen verankerd is in de zeebodem. “Tachtig daarvan werken nu dag en nacht om het stopcontact ‘grid ready’ te krijgen.” Dat houdt in dat het de stroom van het windpark naar land kan transporteren. Ze werken in ploegendiensten en wonen op het werkschip. Zodra het stopcontact af is kunnen windmolens aangesloten worden en direct stroom gaan leveren.

Meterkast

Die stroom gaat via kabels op de bodem van de zee naar het stopcontact van TenneT waar het via de gele buizen aan de onderkant binnenkomt. “Het transformatorplatform bundelt de stroom van 66.000 volt naar 220.000 volt en brengt het met een kabel aan land”, zegt Kuipers. Via een aantal tussenstations komt de stroom vervolgens in het hoogspanningsnet van Nederland. “Daarnaast fungeert het platform als een soort meterkast. Bij teveel stroomproductie kunnen windmolens afgeschakeld worden.”

De DP Galyna, het bevoorradingsschip dat de netbeheerder voor de gelegenheid heeft gecharterd vaart op veilige afstand langs het transformatorplatform. Eind januari werd de gele onderkant van het stopcontact nog geramd door het vrachtschip Julietta D., dat tijdens storm Corrie op drift was geraakt. Gelukkig viel de schade mee, maar de schrik zit zat er goed in bij de netbeheerder.

De Wageningen Universiteit heeft een manier gevonden om aanvaringen met windmolens op zee te voorkomen. Lees hier hoe.

Flinke boete

Bij een te late oplevering van het stopcontact wacht TenneT een flinke boete. Want er is haast geboden bij het uitrollen van windmolenparken op zee. In 2030 zal de meeste stroom in Nederland komen van windmolens op de Noordzee. Vertragingen bij de aanleg zijn dus uit den boze.

Daar komt bij dat het kabinet de bestaande ambitie van 11,2 gigawatt aan windenergie in 2030 recent verhoogd heeft naar 21 gigawatt. Daarmee zal de Noordzeewind over acht jaar in maar liefst 75 procent van onze huidige elektriciteitsbehoefte voorzien.

600 mensen per jaar

En daar blijft het niet bij. Want onder invloed van elektrificatie zal onze vraag naar stroom alleen maar toenemen. De verwachting is dat in 2050 tussen de 38 en 72 gigawatt windenergie op zee nodig zal zijn. Om al die duurzame stroom aan wal te brengen zijn veel meer van dit soort grote stopcontacten op zee nodig. En daar zijn veel mensen voor nodig. Vorig jaar alleen nam Tennet 600 nieuwe mensen aan. Ook dit jaar zal het bedrijf met 600 man groeien.

De twee stopcontacten bij het windpark Hollandse Kust Zuid zijn de laatste van vijf transformatorplatforms die Tennet voor 2023 moest installeren. Het ziet ernaar uit dat het netwerkbedrijf dit doel zal halen.