Rome kampt al lange tijd met een afvalprobleem. Sinds Europa’s grootste stortplaats net buiten de Italiaanse hoofdstad in 2013 is gesloten, omdat het niet aan de milieueisen voldeed, kan de stad het afval niet meer kwijt.
De stad bouwt een eigen afvalverwerkingscentrale, maar die is kostbaar en staat er niet van de een op de andere dag. Op zijn vroegst zal de verbrandingsoven in 2026 klaar zijn. Tot die tijd moet de stad haar huisvuil kwijt.
Huisvuil per trein naar Nederland
Nu heeft Rome een deal gesloten om een deel van dat huisvuil naar Nederland te exporteren. Het kost de Italiaanse gemeente 200 euro per ton afval. En dat is gunstig voor het Nederlandse AEB, omdat de fabriek nu nog beter benut wordt. Daarmee kan de gemeente Amsterdam de investeringskosten terugverdienen.
“Het is zo simpel als marktwerking. Als je eenmaal een afvalverwerkingsinstallatie hebt gebouwd, dan sluit je die niet zo snel. Zo’n faciliteit gaat wel twintig tot vijfentwintig jaar mee”, zegt Jan-Henk Welink, expert duurzaam grondstofbeheer.
Waarom afval importeren nodig is
In veel Nederlandse gemeentes gaat afval scheiden al een stuk beter dan een aantal jaar geleden. De afvalverwerkers hebben daardoor minder restafval om te verbranden, terwijl de fabrieken moeten draaien om de investeringskosten eruit te halen. Als er in Nederland niet genoeg restafval meer is om te verbranden, zit er maar een ding op: afval importeren uit het buitenland. Bovendien leveren afvalverwerkingscentrales restwarmte aan de stad. Wanneer die fabrieken stilstaan, is er dus ook minder warmte.
Dat we in Nederland beter afval scheiden, is natuurlijk een goede zaak, beaamt Welink. “Maar dat die fabrieken hier in Nederland buitenlands afval verbranden, dat moet je niet willen.” Bij de verbranding komen rookgassen vrij, waar, ook na de rookgasreiniging, onder andere stikstof in zit. “In deze tijd is ieder beetje stikstof dat je niet uitstoot, mooi meegenomen.”
Beter scheiden is een deel van de oplossing
Hoe het anders kan? “Beter scheiden. In Nederland doen we dat al aardig goed, maar hoe zit dat in Italië? Als het afval daar apart wordt ingezameld, hoef je minder huisvuil te verbranden.” Welink wijst ook op het gescheiden inzamelen van elektronica. “Dat is heel belangrijk, want elektronica vervuilt het afval in dat bij ons in de verbrandingsovens belandt. De (bodem-)as die na verbranding overblijft, wordt onder andere gebruikt in de fundering van wegen. Hoe meer elektronica daarin zit, hoe meer moeite je moet doen om de (bodem-)as schoon te krijgen.”
Dan rijst nog de vraag of Italië het huisvuil niet gewoon kan storten. “Stortplaatsen zijn een belangrijke oorzaak van broeikasgassen.” Bij stortplaatsen vindt methaanvorming plaats, een veel sterker broeikasgas dan CO2. Net als bij de verbranding van afval, zijn ook stortplaatsen een bron van broeikasgassen.
Schonere ontwerpen
Voor een schonere afvalverwerking is het ontwerp belangrijk, vindt Welink. “Kijk vanaf de ontwerpfase al naar een verpakking, en of die twee lagen plastic écht nodig zijn.” Die zijn namelijk moeilijk te recyclen. En maak inzichtelijk waar het materiaal uit bestaat, pleit Welink. “In sommige producten of verpakkingen zitten meerdere plasticsoorten. Als je weet wat erin zit, weet je ook hoe je het kunt scheiden en kunt recyclen.”
Meer lezen?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in