“Het is een hele mooie uitdaging om hiermee aan de gang te gaan. Wij kiezen voor het reduceren van CO2 en niet voor het compenseren ervan”, zegt Job Dura, voorzitter van de Raad van Bestuur van Dura Vermeer Groep NV.
Grote impact
De infra- en bouwbranche heeft een enorme impact op klimaat en leefomgeving. De sector is in Nederland verantwoordelijk voor 50 procent van het grondstoffenverbruik, 40 procent van het energieverbruik en 35 procent van de CO2-uitstoot.
Duurzaam bouwen urgenter
Dura Vermeer is al lang bezig met duurzaam bouwen. Zo was het bedrijf in 2008 mede-initiatiefnemer van de Dutch Green Building Council (DGBC). Die zet zich in om de sector sneller en grondiger duurzaam te maken en is uitgever van het bekende BREEAM-label waarmee duurzame bouwprojecten gecertificeerd worden. Daarnaast was het het eerste bedrijf dat tien jaar geleden een energieneutrale woonwijk, RijswijkBuiten, ontwikkelde. "Ook hebben we al 450 houtskeletbouw woningen gebouwd via ons Blokje Om-concept. Nu is dit allemaal niet nieuw. Alleen is de noodzaak om het te doen hoger op de agenda gekomen nu klimaatverandering urgenter is dan ooit”, zegt Dura. “Als familiebedrijf denken we aan de lange termijn. Vanuit ons moreel kompas zien wij de noodzaak om klimaatverandering terug te dringen en willen we hieraan bijdragen. Daarnaast vragen onze klanten erom, is er nieuwe wetgeving op komst en zijn er de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs en die van Nederland.”
Klaar voor jaarlijkse rapportage
Een van die nieuwe wetten uit Brussel is bijvoorbeeld de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Die verplicht grotere bedrijven als Dura Vermeer om vanaf 2025 jaarlijks te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens, milieu en maatschappij. Dus over CO2-uitstoot, impact op biodiversiteit of mensenrechten. Vaak valt dit onder het kopje Environmental, Social & Governance (ESG, milieu, sociaal en goed bestuur). “Daar zijn we al voor 80 procent op voorbereid. Dat nemen we al grotendeels mee in ons jaarverslag”, zegt Dura.
Medewerkers opvoeden
Hoewel Dura Vermeer dus al decennia met duurzaamheid bezig is, wil het bedrijf dat beleid meer gestructureerd aanpakken. Daarvoor is een visie en een beleidsplan opgesteld. De basis daarvan is een uniforme meetmethodiek van op wetenschap gebaseerde doelen en het formuleren van uitgangspunten voor dat beleid. Die heeft Dura Vermeer het afgelopen jaar opgetuigd en vastgelegd. “Daar hoort ook bij dat je medewerkers, collega’s en directeuren hierin moet opvoeden”, zegt hij. “Wat betekent scope 1, 2 of 3? Wat betekent net zero? En wat kun je eraan doen? Dat gaan we per bedrijfsactiviteit en per bedrijfsonderdeel uitwerken in zogeheten routekaarten.”
Volgens hem is het einddoel – net zero – bekend, maar heeft het bedrijf nog niet het antwoord op alle vragen. Gaandeweg wil Dura Vermeer leren en bijsturen en daarover transparant en eerlijk zijn.
Hergebruik door Urban Miner
Mooie praktijkvoorbeelden heeft het bedrijf genoeg. Het legt al wegen aan van 100 procent circulair asfalt, maakte met gerecycled bitumen van het dak van Schiphol de start- en landingsbaan van vliegveld Rotterdam-The Hague Airport, bouwde circulaire woningen van hout in Vlaardingen en Nijmegen en opende een zogeheten Urban Miner in ’s-Gravendeel in de Hoeksche Waard. “Een belangrijk onderdeel van de duurzame transitie is hergebruik van materiaal”, zegt hij. “Wat we daar doen, is gebruikte materialen verzamelen, kijken wat we er mee kunnen doen en weer toepassen in nieuwe projecten. Bijvoorbeeld oude, betonnen brugliggers die we van kunstwerken slopen en weer elders inzetten. We hebben de nieuwe spoorbrug bij Witte Paarden in Overijssel bijvoorbeeld gebouwd met hergebruikt staal van een hulpconstructie bij de bouw van een nieuwe zeesluis. Nu zijn we bezig met geluidsschermen gemaakt van oude wieken van windturbines.”
Rol bouwbedrijf veranderd
Tegenwoordig zit een bouwbedrijf meer vooraan het bouwproces. Daardoor kan Dura Vermeer beter sturen op materiaalgebruik dan klakkeloos overnemen wat een architect of ingenieursbureau heeft bedacht. Dura: “We hebben als hoofdaannemer steeds meer grip op het ontwerp. Daardoor heb je ook invloed op de materiaalkeuze. Onze rol is heel anders geworden en dat is mooi. Het is uiteindelijk een optelsom van maatregelen die we moeten nemen. Eerst moet je kennis en bewustzijn opbouwen in je eigen organisatie. Dan moet je sturen met je opdrachtgever naar hergebruik van materiaal, gebruik van biobased materiaal of energiearme alternatieven als CO2-arm beton. Een ander belangrijk uitgangspunt is met je keten samenwerken. We zijn de afgelopen twee, drie jaar met onze partners en leveranciers bezig geweest de bouw veiliger te maken, maar ook duurzamer.”
Meeste winst in scope 3
De meeste CO2-uitstoot van Dura Vermeer zit niet in de eigen kantoren het eigen materieel of in het leasewagenpark (scope 1 en 2), maar in de activiteiten van toeleveranciers en onderaannemers, de zogeheten scope 3. Bijvoorbeeld bij leveranciers van beton, staal, glas en aluminium. De productie van beton alleen al is verantwoordelijk voor 8 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Dat ligt aan de hoge temperaturen en de chemische reacties die nodig zijn bij de productie. Bij scope 3 hoort ook het energiegebruik en de daaraan gekoppelde CO2-uitstoot van gebouwen na oplevering. Ook daar is volgens hem nog veel te winnen. Als Dura Vermeer bijvoorbeeld een project bouwt dat heel veel energie gebruikt, maar geen gebruik maakt van duurzame energie, dan gaat dat ten koste van de scope 3-uitstoot.
Emissievrij bouwmaterieel
In scope 1 en 2 valt niet zoveel winst te behalen. Dura: “Die stelt bij ons niet zoveel voor. Dat is een heel klein deel van de totale CO2-uitstoot. Als je op de uitstoot van je eigen kantoren en auto’s let en duurzame energie inkoopt ben je al een heel eind.” Dan gaat het om CO2-uitstoot. Sinds de Raad van State in de rechtszaak tegen het Porthos-project de bouwvrijstelling van tafel veegde, is ook de stikstofuitstoot van belang. Elke gram die tijdens de bouw wordt uitgestoten, moet meegerekend worden. Daarom zijn elektrische graafmachines, vrachtwagens en ander bouwmaterieel ineens veel belangrijker, want die stoten geen stikstof uit. Er zijn al een paar bedrijven die hiermee bezig zijn. “Maar voor zwaar materiaal dat je moet gebruiken om damwanden te trillen, funderingen of kelders te graven is nog geen elektrisch alternatief”, stelt Dura. “Als dat er is gaan we het zeker inzetten.”
Aanbestedingen niet alleen op prijs
De vraag is alleen hoeveel en wanneer bouwbedrijven in elektrisch zwaar materieel gaan investeren. Het aanbod is klein en de prijs in verhouding hoog. Ook moeten de investeringen bij aanbestedingen voordeel opleveren. Opdrachtgevers moeten niet alleen naar de prijs kijken, maar ook naar duurzaamheid. “Als ze dat meewegen krijg je een versnelling. Als ze dat niet doen en puur naar de prijs kijken, dan gaat de bouwsector achterover leunen. Dan is er geen incentive”, aldus Dura.
Een generatie verder denken
Dura Vermeer is een familiebedrijf. De aandelen gaan sinds 1855 over van generatie op generatie. Is een overstap naar duurzamer bouwen bij een dergelijk bedrijf eenvoudiger dan bij een beursgenoteerd bedrijf waar de aandeelhouders alleen maar aan hun dividend denken? Dura: “Wij hebben aandeelhouders die aandelen houden en niet verkopen. Wij hebben een lange termijn beleid. Wij moeten een generatie verder denken. Mijn kinderen accepteren het niet als je niet aan klimaat of duurzaamheid denkt. Onze hoofddoelstelling is continuïteit en onafhankelijkheid. Om die continuïteit te waarborgen moet je hierin vooroplopen en er concreet mee bezig zijn. Dus geen greenwashing.”
Aantrekkelijke werkgever
Een dergelijk beleid heeft meer voordelen. Dura Vermeer wordt als werkgever een stuk aantrekkelijker op de krappe arbeidsmarkt. Zeker voor jonge mensen. “De jonge generatie kan Dura Vermeer gebruiken om de maatschappij duurzaam te maken. Waarom? Omdat wij bruggen, tunnels, huizen, wegen en scholen bouwen. Omdat we ook over het ontwerp meepraten en dat in de hand hebben, kun je daar dus mede vorm aan geven”, zegt hij.
Daarnaast wegen steeds meer opdrachtgevers duurzaamheid mee in hun selectie en kom je als bouwbedrijf sneller als winnaar uit de bus bij aanbestedingen.
Lees ook:
- Bouw- en installatiebranche komt bijeen op allereerste Transitiediner: “We moeten van die stoptrein een sneltrein maken.”
- Nederlandse betonsector wil volgend jaar al 15 tot 20 procent CO2 besparen
- Hoe Dura Vermeer elektrische auto's inzet om bouwplaatsen te verduurzamen
- Met een digitale tweeling het meest duurzame gebouw ontwerpen
Dit artikel is gemaakt door een van onze expertredacteuren in samenwerking met onze partner. Change Inc. werkt met partners die de klimaattransitie aanjagen. Zij kunnen cases presenteren waar anderen zich aan kunnen optrekken en zijn eerlijk over de uitdagingen. Niet één bedrijf is al 100 procent duurzaam, maar veel zijn onderweg. Dankzij ons partnermodel zijn onze artikelen gratis toegankelijk voor iedereen. Benieuwd naar onze partners? Klik hier.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
